“ของดีของแม่” ที่สมเด็จพระญาณสังวรฯ ทรงใช้แทนความรักจากแม่

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวัฒนโณ) สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ ๑๙ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์...แม้ว่าในวัยเด็กพระองค์จะไม่ได้ทรงอยู่กับพระชนก  และพระชนนี(นางกิมน้อย คชวัตร) (พระชนกถึงแก่กรรมตั้งแต่พระองค์ทรงเยาว์วัย) แต่ความรัก ความผูกพัน และความกตัญญูที่มีให้แก่พระชนนีนั้นไม่เคยเสื่อมคลาย  และในยามที่พระชนนีชราภาพ พระองค์ก็ได้ทรงตอบแทนพระคุณของผู้มีอุปการคุณเป็นอย่างดี  ทรงพาพระชนนีมาพักอยู่ในวัดบวรนิเวศวิหารด้วยตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๙๖ โดยให้อยู่ในบริเวณ “เรือนขาว” คือเรือนหลังน้อยที่ปลูกไว้ใกล้ “พระตำหนักคอยท่าปราโมช” ที่ประทับของพระองค์

 

ในระหว่างที่พระชนนีพำนักอยู่ด้วย เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงแสดงความรักความห่วงใยต่อพระชนนีอย่างเสมอต้นเสมอปลาย  กิจวัตรประจำวันของพระองค์ที่ทรงมีต่อพระชนนีก็คือ ในตอนเย็นของทุกวันจะเสด็จไปดูพระชนนีที่เรือนพัก และทุกครั้งจะทรงเริ่มการสนทนากับพระชนนีด้วยประโยคว่า

“โยม..วันนี้เป็นอย่างไรบ้าง”

พระชนนีเป็นคนขยัน ไม่อยู่นิ่ง จึงมักจะทำโน่นทำนี่ทั้งวัน  บางครั้งจึงเกิดอารมณ์เสียกับพวกเด็กๆ ศิษย์วัดที่ทำอะไรไม่เรียบร้อย เป็นเหตุให้พระชนนีต้องคอยเก็บคอยว่า  บางทีก็มีเสียงดังกับเด็กๆ ศิษย์วัด  เมื่อเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ได้ยินเสียงก็จะต้องเสด็จมาหา พร้อมตรัสปลอบประโลมพระชนนีว่า

“เป็นอย่างไรโยม..ช่างมันเถอะ ปล่อยวางเสียบ้าง”

พระชนนีก็มักจะตอบกลับว่า “เรื่องของอิฉัน เจ้าคุณไม่เกี่ยว”

แล้วเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ก็จะทรงยิ้มกลับไป

ในความเป็นแม่ พระชนนีมักจะทำอะไรถวายเล็กๆ น้อยๆ  ที่ทำทุกวันคือ จีบหมากถวาย (เมื่อพระชนนีถึงแก่กรรมก็ทรงเลิกเสวยหมาก ขณะทรงดำรงสมณศักดิ์ที่พระสาสนโสภณ)  เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ยังคงเก็บรักษาสิ่งของที่พระชนนีทำถวายไว้โดยตลอด  เช่น  ตู้หนังสือที่พระชนนีถวายเมื่อครั้งสอบได้เปรียญ ๗ หรือ “ผ้าอาสนะ” สำหรับนั่งที่พระชนนีเย็บถวายแต่ครั้งยังเป็นพระเปรียญเพื่อทรงใช้สอย และก็ทรงใช้มาตลอด แม้จะเก่าขาดเปื่อยไปบ้างแล้วก็ยังทรงวางไว้ใต้อาสนะผืนใหม่ด้วยความเคารพรักเสมอ  แม้เมื่อทรงได้รับการสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราชแล้ว อาสนะผืนดังกล่าวก็โปรดให้วางไว้ใต้อาสนะที่ประทับ  ผู้ที่ไม่ทราบที่มาของผ้าผืนนี้อาจเห็นว่าเป็นผ้าเก่ามากแล้วจึงจะนำไปทิ้งด้วยความหวังดี  แต่พระองค์รับสั่งว่า “นั่นของโยมแม่ เอาไว้ที่เดิม”

พระชนนีเป็นผู้ศรัทธาในพระพุทธศาสนาแต่เดิมแล้ว  การมาอยู่ในวัดบวรฯ ก็เหมือนมีโอกาสอันดีงามที่จะได้ใกล้ชิดดูแลบุตรชายและได้ทำบุญปฏิบัติธรรมยิ่งขึ้น  เวลาเจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงบรรยายธรรมในพระอุโบสถ “โยมแม่” จะหลบมาฟังอยู่ข้างนอกเสมอ  และเมื่อพระชนนีถึงแก่กรรมแล้ว เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ก็ได้ทรงตั้งกองทุนชื่อว่า “นิธิน้อย คชวัตร” เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่พระชนกและพระชนนีของพระองค์ ซึ่งมีนามว่า “น้อย” เหมือนกัน สำหรับเป็นทุนส่งเสริมการศึกษาของภิกษุสามเณรและเยาวชน  เจ้าพระคุณสมเด็จฯ มักทรงปรารภว่า

“เราไม่มีโอกาสเรียน...จึงอยากส่งเสริมคนอื่นให้ได้เรียนมากๆ”

 

ที่มา http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=22&t=50684

ขอบพระคุณที่มาของเนื้อหา :: 
๑. หนังสือพระผู้เจริญพร้อม
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
๒. หนังสือพระประวัติ
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก