“ผีตาแฮก” พิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ วิถีเกษตรธรรมชาติ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในการผลิตอาหารที่บริสุทธิ์ (มีคลิป)

วันที่ 22 มิ.ย. 2560 เวลา 11.00 น.สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดสุรินทร์ จัดโครงการขับเคลื่อนการพัฒนาตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง นำสื่อมวลชนประจำ จ.สุรินทร์ศึกษาดูงานที่ศูนย์เรียนรู้เมืองลีงโมเดล ต.เมืองลีง อ.เมือง จ.สุรินทร์  ซึ่งได้นำคณะสื่อมวลชนชมสวนเศรษฐกิจพอเพียงของเกษตรกรตัวอย่าง  ซึ่งมีเกษตรหลายคนที่นำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง ร.9 มาปรับใช้ในพื้นที่ไร่นาสวนผสมของตัวเองจนประสบความสำเร็จพึ่งตนเองได้ จนเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับประชาชนผู้ที่สนใจมาศึกษาดูงานอย่างต่อเนื่อง

 

 

โดยเฉพาะที่สวนผสมผสานเกษตรอินทรีย์ บ้านเลขที่ 46 ม.10 ต.เมืองลีง  อ.จอมพระ จ.สุรินทร์ ของ นายสังข์ โคตรรวงษา อายุ 54 ปี ประธานกลุ่มปุ๋ยหมัก โครงการเกษตรอินทรีย์ มูลนิธิเพื่อพึ่ง(ภา)ยามยาก ต.เมืองลีง ได้มีการสาธิตการทำปุ๋ยหมักอินทรีย์ ชมการบริหารจัดการ พื้นที่ 8 ไร่ 1 งาน ปลูกพืชผสมผสาน แบบอินทรีย์

ระหว่างการลงพื้นที่ศึกษาดูงาน ผู้สื่อข่าวได้พบ ศาลผีตาแฮก ที่บริเวณที่นา ชาวบ้านที่นี้ บอกว่า ศาลผีตาแฮก  เป็นผีประจำท้องไร่ท้องนา ถือกันว่าเป็นผีที่ปกปักรักษาพืชสวนไร่นา และทำให้ข้าวกล้า เจริญงอกงาม อุดมสมบูรณ์ การทำนาจะได้ผลดี จึงมีการเซ่นไหว้ผีตาแฮกทุกปี ปีละ 2 ครั้ง คือ ก่อนลงมือปักดำ และหลังการเก็บเกี่ยว โดยการปักเสาเป็นสัญญลักษณ์ว่าที่ตรงนี้คือ ที่อยู่ของผีตาแฮก หรือบางแห่งอาจทำรั้วถี่ๆ ล้อมบริเวณใดบริเวณหนึ่ง

ผีตาแฮก  คือ การสืบทอดพิธีกรรมเกษตรธรรมชาติ เป็นการถ่ายทอดภูมิปัญญาในการผลิตอาหารที่บริสุทธิ์ ปราศจากสารเคมีเจือปนในอาหาร โดยพิธีปักกกแฮก เป็นการสื่อถึงคนในครอบครัวว่า จะต้องเริ่มการดำเนินการทำนา ใครอยู่ที่ไหนก็ให้มารวมกันทำนา และมาทำความเข้าใจกระบวนการทำนาร่วมกัน เพื่อให้ได้ผลผลิตที่ดีต่อการบริโภค

 

นายสังข์ โคตรวงษา อายุ 54 ปี ประธานกลุ่มปุ๋ยหมัก โครงการเกษตรอินทรีย์ มูลนิธิเพื่อพึ่ง(ภา)ยามยาก ต.เมืองลีง อ.จอมพระ จ.สุรินทร์ กล่าวว่า ความเชื่อของชาวอิสาน ตั้งแต่สมัยโบราณ เชื่อว่า ผีตาแฮก เป็นผีประจำท้องไร่ท้องนา ถือกันว่าเป็นผีที่ปกปักรักษาพืชสวนไร่นา และทำให้ข้าวกล้าเจริญงอกงาม อุดมสมบูรณ์ การทำนาจะได้ผลดี จึงมีการเซ่นไหว้ ผีตาแฮกทุกปี คือก่อนลงมือปักดำ ฉะนั้นในที่นาของแต่ละคนจะมีที่ ที่ให้ผีตาแฮกอยู่ ซึ่งบางคนอาจปลูกกระท่อมหลังเล็กๆ บางคนอาจปักเสาเป็นสัญญลักษณ์ว่าที่ตรงนี้คือ ที่อยู่ของผีตาแฮก หรือบางแห่งอาจทำรั้วถี่ๆ ล้อมบริเวณใดบริเวณหนึ่งไว้ ซึ่งชาวบ้านจะทราบดีถึงที่อยู่ของผีตาแฮกนี้

พิธีกรรมที่ปฏิบัติเกี่ยวกับผีตาแฮก การเลี้ยงผีตาแฮก เลี้ยง 2 ครั้ง คือ เลี้ยงก่อนทำการปักดำ และ เลี้ยงหลังการเก็บเกี่ยว สิ่งที่จะนำไปเลี้ยง หรือเซ่นไหว้ มีดังนี้ เหล้า 1 ขวด ไก่ต้มสุกพร้อมเครื่องใน 1 ตัว ดอกไม้ ธูป เทียน หมาก พลู บุหรี่ น้ำ 1 ขวด แก้ว 2 ใบ และกระติ๊บข้าว 1 กระติ๊บ ซึ่งวิธีเลี้ยงผีตาแฮก เมื่อเตรียมสิ่งที่จะเลี้ยงไว้เรียบร้อยแล้ว เอาใส่ตะกร้านำไปในที่ที่เป็นที่อยู่ของผีตาแฮก แล้วจัดแต่งสำรับที่นำมา จัดใส่ถาด เหล้าเปิดฝา กระติ๊บข้าวเหนียวเปิดออก น้ำและเหล้ารินใส่แก้วคนละใบ จุดเทียน ตั้งไว้พร้อมกับกล่าวเชิญชวนให้ผีตาแฮกมารับ หรือมากินของเซ่นไหว้ที่นำมาพร้อมกับบนบานให้ข้าวกล้าในนาของตนอุดมสมบูรณ์ ถ้าหากเลี้ยงหรือเซ่นไหว้หลังการทำนาก็จะเป็นการกล่าวคำขอบคุณผีตาแฮกที่ทำ ให้การทำนาประสบผลสำเร็จด้วยดี กะเวลาพอประมาณก็นำสำรับที่เตรียมไปเลี้ยงคนในครอบครัวที่ไปเลี้ยงผีตาแฮกด้วยก็เป็นอันเสร็จพิธี

-ตนเป็น ประธานกลุ่มปุ๋ยหมัก โครงการเกษตรอินทรีย์ มูลนิธิเพื่อพึ่ง(ภา)ยามยาก ต.เมืองลีง อ.จอมพระ จ.สุรินทร์ ปัจจุบันมีพื้นที่ทำการเกษตร 8 ไร่ 1 งาน  แบ่งพื้นที่สำหรับปลุก กล้วย ปลุกมะม่วง ปลูกข่าเหลือง และปลูกต้นไม้ผล หลายชนิด มีแบ่งพื้นที่ในการเลี้ยงหมู เลี้ยงไก่บ้าน และเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่ ลงไผ่กิมซุง ปลูกทุกๆอย่างที่กินผลได้ ทำมา 3ปี สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้แล้ว มะม่วงเริ่มออก กล้วยก็ได้ขาย  โดยได้ความรู้ต่อยอดมาจาก มูลนิธิเพื่อพึ่ง(ภา)ยามยาก ลงพื้นที่พาชาวบ้านทำเกษตรอินทรีย์ ตามปรัชญาเศรษฐ์กิจพอเพียง ของในหลวงรัชกาลที่ 9 เริ่มจากการทำปุ๋ยหมักไว้ใช้เอง ทุกวันนี้มีสภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นเอยะ ดีกว่าแต่ก่อน ที่ต้องซื้อทุกอยากมาประกอบอาหาร แต่ทุกวันนี้เราไม่ต้องซื้อแล้ว ลดค่าใช้จ่ายในครอบครัวได้อยากมากมาย นอกจากนี้ยังสอน การเลี้ยงปลาดุก การปลูกผัก  และการทำเกษตรแบบผสมผสาน โยเฉพาะการปลุกผัก ในรูปแบบอินทรีย์

ตนของฝากถึงเพื่อนเกษตรกรทุกๆท่าน ให้หันมาทำเกษตรรูปแบบอินทรีย์ ปลูกผัก กินเองเพื่อลดค่าใช้จ่ายในครอบครัว และอยากให้เน้นการทำเกษตรอินทรีย์ เพราะทุกวันนี้เกษตรกรใช้สารเคมีกันเยอะ จึงอยากให้เพื่อนเกษตรกร หันมาทำเกษตรอินทรีย์เพื่อความปลอดภัยในชีวิต และร่างกายของเราเอง ลูกหลานก็จะปลอดจากสารเคมี สารพิษ สมองจะได้ดี เป็นกำลังหลักของประเทศชาติต่อไป

 

ภาพ/ข่าว ธนินท์ทัศน์ ภูแก้ว ผู้สื่อข่าวภูมิภาคสำนักข่าวทีนิวส์ จ.สุรินทร์