- 22 ก.ค. 2560
20 ปีที่ผ่านมานั้น ผมเห็นว่าบ้านเมืองของเรานั้น ประสบกับภาวะ “บกพร่องทางจิตวิญญาณ” หมายถึง จิตใจของคนไทยมีความบกพร่องหรือขาดภูมิคุ้มกันทางศีลธรรม
20 ปีที่ผ่านมานั้น ผมเห็นว่าบ้านเมืองของเรานั้น ประสบกับภาวะ “บกพร่องทางจิตวิญญาณ” หมายถึง จิตใจของคนไทยมีความบกพร่องหรือขาดภูมิคุ้มกันทางศีลธรรม เป็นเหตุให้สังคมมีปัญหา ผมไม่ได้โทษประชาชน เพียงแต่ว่าเราต้องเตือนกันนะ ต้องเข้าใจกัน จิตใจก็ต้องดูใจผมเหมือนกัน เปลี่ยนแปลง ควบคุมตัวเองให้ได้
วันที่ 21 กรกฎาคม 2560 ทางด้านพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี กล่าวในรายการ "ศาสตร์พระราชา สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน" ว่า พุทธศาสนาให้ความสำคัญกับความเป็นมนุษย์ ซึ่งเราถือว่าเป็น “สัตว์ประเสริฐ” คำว่า “ประเสริฐ” หมายถึง การมีระดับจิตใจสูงสามารถเข้าถึงความดีงาม อาทิ ความรัก ความสามัคคี ในหมู่เพื่อนมนุษย์ สังคม และความเอื้ออาทรต่อผู้อื่น ต่อกันและกัน คนเรานั้นสามารถฝึกฝนและพัฒนาจิตใจได้ โดยปราศจากข้อจำกัดเรื่องชาติกำเนิด หรือฐานะทางเศรษฐกิจ สังคม
เพื่อไม่ให้เบียดเบียนกัน, รู้จักแยกแยะความดี ความเลว นอกจากนี้ ในฐานะ “ความเป็นมนุษย์” ซึ่งเป็น “สัตว์สังคม” ผมเห็นว่าหลักธรรม 3 ประการในพุทธศาสนา ที่เราทุกคนควรตระหนัก และยึดถือเป็นหลักพื้นฐาน เพื่อการอยู่ร่วมกันของคนไทย อย่างมีความสุข ได้แก่
(1) ปัญญา
(2) เมตตากรุณา รักใคร่เกื้อกูลกัน และ
(3) ความเสมอภาคเท่าเทียมกัน
นอกจากนี้คำว่า “สิทธิเสรีภาพ” บนพื้นฐานแห่งศีลธรรมนั้น ไม่ใช่เพียงการมีเวที หรือช่องทางให้ประชาชนได้แสดงความคิดเห็น หรือมีส่วนร่วมเท่านั้น แต่จะต้องคำนึงถึงศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ที่แท้จริงก็คือ “มนุษยธรรม” อีกด้วยทั้งนี้ หากสังคมใดคนในสังคมมีศักดิ์ศรี สังคมนั้นจะมีแต่ความสามัคคีและปรองดอง ศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ ไม่ใช่อยู่ที่การมีเสรีภาพ 100% แต่กลับปล่อยให้เกิดการละเมิดเสรีภาพของผู้อื่น หรือละเมิดกฎหมาย และไม่ใช่อยู่ที่การมี “สิทธิ” เพื่อครอบครองอำนาจ หรือมีอิทธิพลเหนือบุคคลอื่น ในทางที่ไม่ถูกต้อง
ทั้งนี้ เหตุที่ 80 กว่าปี“ประชาธิปไตย” ของไทย ไม่เจริญงอกงามเท่าที่ควร จึงลุ่มๆ ดอนๆ โดยเฉพาะช่วง 20 ปีที่ผ่านมานั้น ผมเห็นว่าบ้านเมืองของเรานั้น ประสบกับภาวะ “บกพร่องทางจิตวิญญาณ” หมายถึง จิตใจของคนไทยมีความบกพร่องหรือขาดภูมิคุ้มกันทางศีลธรรม เป็นเหตุให้สังคมมีปัญหา ผมไม่ได้โทษประชาชน เพียงแต่ว่าเราต้องเตือนกันนะ ต้องเข้าใจกัน จิตใจก็ต้องดูใจผมเหมือนกัน เปลี่ยนแปลง ควบคุมตัวเองให้ได้ ทุกคนก็ต้องมาช่วยผมตรงนี้ ประเทศจะได้ไม่ไปประสบวิกฤตการทางการเมืองอีก
อีกคำหนึ่งที่ผมนึกถึง ก็คือคำว่า “ธรรมาธิปไตย” ที่สังคมไม่ค่อยพูดถึงกันนัก แต่กลับมีความสำคัญ กล่าวคือ การถือธรรมะเป็นใหญ่ เป็นการยึดถือหลักการ หลักเหตุผล หลักความเป็นจริง ความถูกต้อง ความเป็นธรรมในการบริหารจัดการกับต่างๆ ถ้าเรามี “ประชาธิปไตย” แต่ปราศจาก “ธรรมาธิปไตย” ความสงบสุขในสังคมก็จะไม่มีความยั่งยืน และที่สำคัญ ก็คือ “จุดเริ่มต้น” ของการปรองดอง ก็คือ การทำให้สังคมมีธรรมาธิปไตย