สุดฮือฮา!! กรมศิลปากร ขุดพบ "จักรสำริด" ที่โบราณสถานศรีวิชัย อายุไม่ต่ำกว่ากว่า ๑,๐๐๐ ปี นับเป็นจักรสำริดชิ้นแรกที่ขุดพบในโบราณสถานของไทย !!

 

          นายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า จากการลงพื้นที่ตรวจราชการสำนักศิลปากรที่ ๑๒ นครศรีธรรมราช เมื่อเร็วๆ นี้ ได้รับรายงานการขุดพบ “จักรสำริด” ณ โบราณสถานหมายเลข ๑๒ ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขาทางด้านทิศตะวันตกของเขาพระนารายณ์หรือเขาศรีวิชัยในเขตตำบลศรีวิชัย อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ที่อยู่ระหว่างดำเนินการศึกษา ขุดค้น ขุดแต่ง และบูรณะ โดยสำนักศิลปากรที่ ๑๒ นครศรีธรรมราช กรมศิลปากร ซึ่งเมื่อไม่นานมานี้ก็ได้เคยมีการขุดค้นพบ “ธรรมจักรศิลา” มาก่อนแล้ว

 

           จากการขุดค้นพบเมื่อวันที่ ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๖๐ มีคราบสนิมและดินเกาะหนาแน่นลักษณะเป็นโลหะรูปร่างกลมแบนขนาดพอดีมือ มีรูตรงกลาง ๔ รู นักโบราณคดีจึงส่งโบราณวัตถุดังกล่าว ไปที่กลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร ซึ่งมีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง เพื่อดำเนินการทำความสะอาด อนุรักษ์ และสงวนรักษาโบราณวัตถุตามหลักวิชาการ กระทั่งล่าสุดเมื่อช่วงปลายปี ๒๕๖๐ ที่ผ่านมา กลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ได้ดำเนินการอนุรักษ์แล้วเสร็จ พบว่า เป็นวัตถุสำริดที่มีรายละเอียดลวดลายประณีตงดงาม ลักษณะรูปร่างกลมแบน ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ๑๓.๒ เซนติเมตร ตรงกลางทำเป็นดุมรูปวงกลมลักษณะเว้าลงทั้งสองด้าน มีก้านหรือซี่ ๔ ซี่ ทรงแปดเหลี่ยม ส่วนปลายตกแต่งลายม้วนโค้งแยกออกจากกันและที่ขอบวงทำเป็นสันคม ซึ่งเป็นลักษณะของ “จักร” กำหนดอายุเบื้องต้นจากลวดลายที่ปรากฏอยู่บนซี่ มีลักษณะใกล้เคียงกับธรรมจักรศิลา สมัยทวารวดี ที่พบแพร่หลายในแถบภาคกลางของประเทศไทย จึงควรมีอายุที่ร่วมสมัยกันคือราวพุทธศตวรรษที่ ๑๒ – ๑๕ หรือไม่ต่ำกว่าหนึ่งพันปีมาแล้ว

 

 

 

           อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า “จักรสำริด” ชิ้นนี้ เป็นหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญยิ่ง ในการศึกษาเรื่องราวประวัติความเป็นมาคติความเชื่อ และการติดต่อสัมพันธ์ของผู้คนในสมัยโบราณ ณ โบราณสถานเขาศรีวิชัย ซึ่งประเด็นการศึกษาวิเคราะห์เพิ่มเติมในรายละเอียดนั้น ยังคงต้องมีการศึกษาค้นคว้ากันต่อไป เนื่องจากไม่เคยมีการขุดค้นพบ “จักรสำริด” แบบเดียวกันนี้จากแหล่งโบราณคดีใดๆ มาก่อน นับเป็น “จักรสำริดชิ้นแรก” ที่พบจากแหล่งโบราณคดีในประเทศไทย

 

           “จักร”คือวัตถุมงคลตามความเชื่อโบราณทั้งในศาสนาฮินดูและพระพุทธศาสนา กล่าวคือ ในศาสนาฮินดู จักร คือ อาวุธของพระวิษณุหรือพระนารายณ์ ส่วนในพุทธศาสนาได้รับการนับถือเป็นธรรมจักร หรืออาจเป็นอาวุธของพระโพธิสัตว์บางองค์ในลัทธิมหายาน

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก : Facebook Jirachai Umpaiwan