- 12 ก.พ. 2560
ติดตามรายละเอียด deeps.tnews.co.th
น้อยครั้งที่จะได้ยินเสียงระฆังของวัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือ วัดพระแก้ว ซึ่งในพระราชพิธีสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พระองค์ที่ 20 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ตามแบบแผนพระราชประเพณี ก็ได้กลับมา ได้ยินเสียงย่ำระฆังอีกครั้งหนึ่ง เป็นดังสัญญาณว่าการสถาปนาราชาแห่งสงฆ์พระองค์ใหม่ คือห้วงเวลาที่มีความหมายพิเศษ โดยมีการเจริญชัยมงคลคาถาและย่ำระฆังพร้อมกันของอารามทั่วพระราชอาณาจักร
หากเรื่องราวที่มาของระฆังยังไม่ชัดเจนว่าทรงโปรดให้หล่อขึ้นใหม่เพื่อประดิษฐานที่หอระฆังวัดพระแก้วเป็นการเฉพาะ หรือตามตำนานเล่าขานว่าทรงผาติกรรมหรือแลกเปลี่ยนมาจากวัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร
มีเรื่องเล่าว่าระฆังใบสำคัญที่เล่าลือว่ามีเสียงดังกังวานไพเราะที่สุดของวัดพระแก้วนั้น นำไปจากวัดระฆังโฆสิตาราม และในคราวทำผาติกรรม หรือแลกเปลี่ยนระฆังกับวัด รัชกาลที่ 1 ทรงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สร้างระฆังขึ้นมาใหม่อีก 5 ใบ พระราชทานแทนมาให้กับวัด ปัจจุบันยังคงใช้สืบต่อมา ตีบอกเวลาการทำสังฆกรรมลงโบสถ์ของพระสงฆ์
รูปแบบเฉพาะของหอระฆัง วัดระฆังโฆสิตาราม สร้างแบบจตุรมุขเคียงกับพระปรางค์ที่รัชกาลที่ 1 มีพระราชศรัทธาสร้างพระราชทานร่วมกุศลกับสมเด็จเจ้าฟ้าหญิงกรมพระยาเทพสุดาวดี สมเด็จพระพี่นางพระองค์ใหญ่ ผ่านการบูรณะปฏิสังขรณ์มาแล้วหลายครั้ง ให้เป็นที่ประดิษฐานระฆังทั้ง 5 ใบ ตามประวัติวัดบันทึกว่าเป็นระฆังพระราชทานเปลี่ยนกับระฆังของวัดที่พบคราวบูรณะปฏิสังขรครั้งใหญ่ สมัยรัชกาลที่ 1 และเป็นที่มาของนามวัดพระราชทานแทนชื่อวัดบางหว้าใหญ่ ที่เรียกมาแต่เดิมเป็นวัดระฆังโฆสิตาราม
ไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่าระฆังของวัดพระแก้วสร้างขึ้นในสมัยใด หากหอระฆังเป็นการบูรณะใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 4 ซึ่งวัดพระแก้วอันเป็นวัดในพระบรมมหาราชวัง แทบไม่มีการย่ำระฆังแม้มีพระราชพิธี 12 เดือน หากได้ยินเพียงวาระสำคัญเท่านั้น เช่นการแต่งตั้งประมุขทางธรรม
ที่มา : ไทยพีบีเอส
เรียบเรียง : บุญชัย ธนะไพรินทร์