สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

วันที่ 12 ก.ย. 2561 วงการศิลปสูญเสียครั้งใหญ่ อ.พเยาว์ เข็มนาค ข้าราชการเกษียณกรมศิลปากร ตำแหน่งสุดท้าย นายช่างอาวุโส กลุ่มอนุรักษ์โบราณสถาน สำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา เสียชีวิตแล้วเมื่อไม่กี่ชั่วโมงที่ผ่านมา สร้างความเศร้าโศกและอาลัยยิ่งต่อการจากไปอย่างไม่มีวันกลับของบุคคลากรคุณภาพผู้สร้างผลงานสุดยิ่งใหญ่ไว้มากมายเป็นประวัติศาสตร์

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

โดยเพจเฟซบุ๊ก สำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา ได้โพสต์ข้อความอาลัยแด่การจากไประบุ สำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา ขอแสดงความเสียใจต่อการจากไปของนายพเยาว์ เข็มนาค ข้าราชการเกษียณ กรมศิลปากร ตำแหน่งสุดท้าย นายช่างอาวุโส กลุ่มอนุรักษ์โบราณสถาน สำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา

ท่านเปรียบเสมือนครูช่างของคนกรมศิลปากร และมีผลงานทางวิชาการด้านโบราณคดี งานศิลปกรรมงานช่างอนุรักษ์โบราณสถาน และอื่นๆอีกมากมาย

ทั้งนี้สำนักฯ จะแจ้งกำหนดการให้ทราบอีกครั้ง

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

พร้อมกันนี้ยังได้เผยแพร่รูปภาพของ อ.พเยาว์ เข็มนาค เมื่อครั้งปฏิบัติงานอยู่ด้วย

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

นอกจากนี้บนเฟซบุ๊กของคุณ วิเชียร กิจสนาโยธิน ก็ได้โพสต์ข้อความระลึกถึงและแสดงความอาลัยแด่การจากไป ว่า เมื่อไม่กี่นาทีที่ผ่านมา ได้รับทราบข่าวทางไลน์กลุ่ม จากลูกสาวของพี่ พเยาว์ เข็มนาค ว่าคุณพ่อได้เสียชีวิตแล้ว เมื่อเวลา 20.52 น. ทำให้ผมอยากจะทบทวนความทรงจำที่มีต่อ พี่พเยาว์ ในระยะเวลา 31 ปีที่ผ่านมา

 

ผมได้รู้จักพี่พเยาว์ ในช่วงปี พศ.2531 น่าจะเป็นต้นๆปี คือผมได้ร่วมคณะไปกับทีมจัดทำนิทรรศการเพื่อเตรียมเปิดอุทยานฯพนมรุ้งซึ่งจะมีการเปิดในช่วงเดือน พฤษภาคม ในปีเดียวกันนั้น โดยในช่วงปีดังกล่าวพนมรุ้งยังไม่ได้เปิดเป็นอุทยานประวัติศาสตร์อย่างเป็นทางการ ผมในขณะนั้นเพิ่งจะเข้ารับราชการใหม่ๆ(ผมรับราชการ 1 ธันวาคม 2530) จำได้ตอนนั้นมี หัวหน้า เสรี นิลประพันธ์ เป็นหัวหน้างานบูรณะโบราณสถานซึ่งผมสังกัดอยู่ในงานนี้ เป็นหัวหน้าทีม มีพี่ไฝ(จีรวุธ อิศวาส) พี่เปะ ประชา สุวรรณศร พี่กลอย นิลศรี มีเพื่อนที่บรรจุรุ่นเดียวกัน คือ บุญเชิด สถาพร , อเนก สวัสดิโสม ฯลฯอีกหลายท่านจำชื่อไม่ได้ละ ตอนนั้นพวกเราก็จะตั้งวงกันทุกเย็น แล้วเย็นวันนึง หัวหน้าเสรี ก็สั่งให้รถทีมเราไปรับ พี่คนนึงที่ อ.นางรอง ชื่อ พี่พเยาว์ ผมก็ไม่รู้จักหรอก ว่าเขาคือใคร แต่คืนนั้นพี่พเยาว์ก็ได้ร่วมวงกับพวกเราอย่างสนุกสนาน และผมก็ได้รับฟังเรื่องราวของพี่พเยาว์จากพวกพี่ๆว่าพี่พเยาว์มีความสามารถซึ่ง ผิดไปจากช่างอย่างพวกเรามาก ทุกคนให้ความยอมรับในความรู้ความสามารถ ซึ่งตอนนั้น กล่าวกันว่า ถ้าเป็นเรื่อง ภาพเขียนสี ก่อนประวัติศาสตร์แล้วละก็ ในประเทศไทย เราต้องยกให้พี่เยาว์เพราะเป็นผู้ซึ่งได้บุกป่าฝ่าดงไปเพื่อสำรวจแหล่งโบราณคดีเหล่านั้นก่อนใคร และคืนนั้นจบด้วย หัวหน้าเสรี สั่งให้ผมนั่งรถไปกะรถตู้เพื่อไปส่งพี่พเยาว์กลับ ที่พักที่ อ.บ้านกรวด (ซึ่งตอนนั้น อ.บ้านกรวดจะเต็มไปด้วยบังเกอร์หลบลูกปืนใหญ่)

จำได้ว่านั่งไปด้วยความเมาและดึกมากละ แต่พี่พเยาว์แม้จะเมาแต่ก็คอยบอกทางจนรถไปส่งถึงหน้าบ้านพักที่ทีมแกเช่าไว้(ตอนนั้นพี่พเยาว์สำรวจแหล่งโบราณคดีเตาเผาต่างๆในเขตอีสาน) พอถึงหน้าบ้านพี่พเยาว์ยังไม่ทันได้เข้าบ้านเลย ลูกน้องยังไม่ได้เปิดประตูบ้านเลยด้วยซ้ำ เสียงหวีดอากาศก็ดังสนั่นมาเลย จำได้พี่พเยาว์ตะโกนบอก “ไอ้ป้อม(คนขับรถ)ไป้เลย” ผมยังยืนงงๆอยุ่ แกผลักหลังขึ้นรถแล้วบอกพี่ป้อมอีกครั้งว่า ออกรถเลยไอ้ป้อม เกียร์หมาเลยมึง รถตู้ทะยานออกไปอย่างไว ผมก็ยังงงๆอยู่ได้ยินแต่เสียงระเบิดดังสนั่นแต่ไม่รู้ว่ามันดังอยู่ตรงจุดไหน แต่คืนนั้นผมและพี่ป้อมก็กลับถึงพนมรุ้งอย่างปลอดภัย

เวลาผ่านไปผมก็ไม่ได้เจอพี่พเยาว์อีกเลยจนในปี พ.ศ. 2536 ผมได้ร่วมทีมกับทีมโครงการสำรวจขึ้นทะเบียนโบราณสถาน ในปีนั้นโครงได้ระดมคนมาทำผังกันเขตขึ้นทะเบียนโบราณสถานใน พื้นที่อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา พี่พเยาว์ ในปีนั้น ได้หมดหน้าที่ทางด้านงานสำรวจแหล่งโบราณคดีแล้วด้วยเหตุที่ว่า แกไม่ใช่นักโบราณคดี แกเป็นช่างโยธา แต่การที่พี่พเยาว์ได้มาร่วมเป็นส่วนอำนวยการในทีมตอนนั้น ทำให้ผมได้เรียนรู้ว่า ความที่พี่เยาว์มีจิตวิญญาณด้านความเป็นนักวิชาการ พี่พเยาว์ก็ได้นำผังที่พระยาโบราณฯได้ทำไว้ นั้น โดยทุกวันที่ทีมสำรวจทำผังออกไปทำงาน พี่เยาว์จะตามออกไป และบันทึกว่ามีวัดอะไรที่ในผังพระยาโบราณระบุไว้และยังเหลืออยู่ในขณะนั้นบ้าง ต่อมาผังฉบับที่พี่พเยาว์(จะเรียกว่าได้บันทึกสังขยานาใหม่ก็ว่าได้) จัดทำไว้นั้นได้ใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงและเป็นประโยชน์ต่อการทำงานของทางราชการอย่างมากทีเดียว และในกาลต่อมาผมก็ยิ่งได้เรียนรู้จากพี่เยาว์ว่า เรื่องประวัติศาสตร์ศิลป์ ยุคสมัยของรูปแบบสถาปัตย์ต่างๆนั้นแบ่งยังไง ดูยังไง(แต่น่าเสียใจผมไม่ค่อยเอาถ่าน)

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

ในความรู้สึกส่วนตัว ผมเคยคิดว่าบุคลากรที่มีความรู้อย่างนี้ ทำไมองค์กรถึงไม่ให้ความสำคัญ คนอย่างนี้ควรจะได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ด้วยซ้ำ และควรเป็นผู้เชี่ยวซาญเป็นที่ปรึกษาของกรมศิลปากร ด้วยซ้ำ แต่ก็นั้นละ พี่พเยาว์ไม่มีคุณวุฒิการศึกษาตามที่เขากำหนดในสังคมที่เอากระดาษมากกว่าความรู้จริงๆ ผมจะไม่พูดว่าขอแสดงความเสียใจต่อการจากไปของพี่พเยาว์ เข็มนาค เพราะผมไม่ได้เสียใจ แต่ผมอาลัย และเสียดายที่บุคลากรดีๆต้องมาจากไปก่อนวัยอันควร จริงๆแล้วพี่เยาว์ยังอายุไม่มากเท่าไหร่สามารถจะให้ความรู้แก่คนอื่นได้อีกมาก แต่มันก็เป็นไปตามวิบากของแต่ละผู้คน

ผมจะยังคงระลึกถึงพี่พเยาว์ตราบเท่าที่ผมยังหายใจและความทรงจำยังไม่จางหาย
วิเชียร กิจสนาโยธิน
12 กันยายน 2561

 

สิ้นแล้ว "อ.พเยาว์ เข็มนาค" นายช่างอาวุโส ครูช่างของคนกรมศิลปากร

 

 

ขอบคุณ สำนักศิลปากรที่ ๓ พระนครศรีอยุธยา และ วิเชียร กิจสนาโยธิน