‘กูไม่ทำกับมึงก็ได้’ ชาวบ้านพ้อ ติดต่อราชการยุ่งยาก “วิษณุ” เล่าที่มากฎหมายชิ้นโบแดง

นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี ภาคภูมิใจที่  3 ปีมานี้ รัฐบาลออกกฎหมายได้แล้ว 280 ฉบับ ซึ่งล้วนเป็นความต้องการของส่วนราชการ ประชาชน และพันธสัญญากับต่างประเทศ ซึ่งต่างจากในอดีต เมื่อเทียบกับก่อนที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) จะเข้ามา พบว่า 7 ปีออกกฎหมายได้เพียง 120 ฉบับ

สำหรับกฎหมายที่นายวิษณุ บอกว่า เป็นผลงานชิ้นโบแดงของรัฐบาลคือ พระราชบัญญัติการอํานวยความสะดวกในการพิจารณาอนุญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 ซึ่งเป็นกฎหมายเพื่อ 1.เป็นการอํานวยความสะดวกในการติดต่อขอรับบริการของประชาชน 2.เพื่อลดต้นทุนในการมาติดต่อขอรับบริการของประชาชน 3.เพื่อยกระดับการพัฒนาการให้บริการของหน่วยงานภาครัฐ และเพิ่มขีดความสามารถในการ แข่งขันของประเทศ 4.เพื่อสร้างความโปร่งใสในการปฏิบัติงานของหน่วยงานภาครัฐ

เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา นายวิษณุ ได้เล่าถึงที่มาของกฎหมายฉบับดังกล่าวอย่างน่าสนใจ โดยเปิดเผยว่า เมื่อหลายปีก่อนตอนที่เป็นรองนายกฯสมัยแรก ได้เดินทางไปตรวจราชการที่จังหวัดพิษณุโลก ต่อมามีป้าคนหนึ่งได้เข้ามาร้องเรียนเกี่ยวกับปัญหาการติดต่อราชการ 

“เมื่อไปถึงเจ้าหน้าที่บอกให้ป้ากลับไปเอาทะเบียนสมรสมา จากนั้นป้าก็กลับบ้าน วันรุ่งขึ้นจึงมาใหม่ เข้าแถวตั้งแต่ 7 โมง เพื่อนำใบสมรสมาให้ เจ้าหน้าที่จึงถามว่าป้า ทะเบียนสมรสป้ามีกี่ใบ ป้าบอกมีใบเดียว เจ้าหน้าที่ก็ตอบว่าถ้าเอาใบนี้มาให้แล้วป้าจะใช้อะไรต่อไป ดังนั้นป้าจะต้องไปถ่ายเอกสารมา ยังไม่พอ หน่วยงานราชการนั้นไม่มีร้านถ่ายเอกสาร ป้าต้องไปถ่ายที่ตลาด ป้าจึงตัดสินใจกลับบ้านแล้วค่อยมาใหม่วันรุ่งขึ้น วันรุ่งนี้ป้ามายื่นเอกสารใหม่ แต่เจ้าหน้าที่สั่งเพิ่ม โดยบอกว่าให้สามีของป้าเซ็นรับรองสำเนาด้วย ซึ่งสามีอยู่ที่บ้าน ไม่ได้มาด้วย ” นายวิษณุ กล่าว
 
นายวิษณุ เล่าสรุปว่า “ป้าเลยบอกเจ้าหน้าที่ไปว่า กูไม่ทำกับมึงแล้ว” 

เรื่องดังกล่าวเป็นความคับแค่นใจของชาวบ้าน ที่เวลาไปติดต่อราชการแล้วเจออย่างยุ่งยาก ข้าราชการไม่บอกให้ชัดว่าต้องการอะไรบ้าง

นั่นเป็นที่มาของการออก พ.ร.บ.เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ประชาชน ซึ่งต่อจากนี้ในการติดต่อราชการ หน่วยงานรัฐจะต้องแจ้งให้ละเอียดว่าต้องการเอกสารอะไรบ้าง และไม่สามารถเรียกเพิ่มได้เกินกว่าที่แจ้งเอาไว้ มิเช่นนั้นอาจผิดประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157

พ.ร.บ.การอํานวยความสะดวกในการพิจารณาอนุญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 22 มกราคม 2558 ซึ่งมีสาระสําคัญเกี่ยวข้องกับการจัดทําคู่มือสําหรับ
ประชาชน ดังนี้ 

มาตรา 7 วรรคหนึ่ง กําหนดให้ในกรณีที่มีกฎหมายกําหนดให้การกระทําใดจะต้องได้รับอนุญาต
ผู้อนุญาตจะต้องจัดทําคู่มือสําหรับประชาชน ซึ่งอย่างน้อยต้องประกอบด้วย หลักเกณฑ์วิธีการ และเงื่อนไข (ถ้ามี)ในการยื่นคําขอ ขั้นตอนและระยะเวลาในการพิจารณาอนุญาตและรายการเอกสารหรือหลักฐานที่ผู้ขออนุญาตจะต้องยื่นมาพร้อมกับคําขอ และจะกําหนดให้ยื่นคําขอผ่านทางอิเล็กทรอนิกส์แทนการมายื่นคําขอด้วยตนเองก็ได้

มาตรา 7 วรรคสอง คู่มือสําหรับประชาชนตามวรรคหนึ่งให้ปิดประกาศไว้ ณ สถานที่ที่กําหนดให้
ยื่นคําขอ และเผยแพร่ทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์ และเมื่อประชาชนประสงค์จะได้สําเนาคู่มือดังกล่าว ให้พนักงานเจ้าหน้าที่จัดสําเนาให้โดยจะคิดค่าใช้จ่ายตามควรแก่กรณีก็ได้ในกรณีเช่นนั้นให้ระบุค่าใช้จ่ายดังกล่าวไว้ในคู่มือ สําหรับประชาชนด้วย

มาตรา 7 วรรคสาม กําหนดให้เป็นหน้าที่ของคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในการ
ตรวจสอบขั้นตอนและระยะเวลาในการพิจารณาอนุญาตที่กําหนดตามวรรคหนึ่งว่าเหมาะสมตามหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีหรือไม่ ในกรณีที่เห็นว่าขั้นนตอนและระยะเวลาที่กําหนดล่าช้าเกินสมควรให้เสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาและสั่งการให้ผู้อนุญาตดําเนินการแก้ไขให้เหมาะสมโดยเร็ว