ไม่น้อยหน้ามนุษย์! เมื่อเหล่าพญานาคริมฝั่งโขง แห่กันมาฟังธรรมกับหลวงปู่มั่นทุกวันพระ

พญานาคชอบฟังธรรมพระธรรมคำสั่งสอนของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธจ้านั้น นอกจากจะใช้สอนเวไนยสัตว์ในโลกนี้แล้ว บรรดาเทพเทวา รุกขเทวดา รวมไปถึงพญานาค ซึ่งบุคคลธรรมดาไม่สามารถมองเห็นได้ก็ชอบมาฟังธรรมจากพระอริยสงฆ์ผู้แสวงหาความวิเวกไปตามป่าตามเขา เพื่อขจัดกิเลสและกล่อมเกลาจิตใจให้บริสุทธิ์สะอาดด้วย จากบันทึกจากคำบอกเล่าของพระอริยะสงฆ์หลายรูป ระบุว่าพญานาคได้มาขอฟังธรรมจากท่านอยู่เป็นนิตย์ อย่างเช่นบันทึกของท่านอาจารย์ พระมหาบัว ญาณสัมปันโน ศิษย์ผู้ใกล้ชิดของท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต แม่ทัพธรรมแห่งภาคอีสานได้เรียบเรียงไว้ในหนังสือประวัติท่าน พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ความตอนหนึ่งว่า

ในสมัยที่ท่านพระอาจารย์มั่นออกเที่ยวแสวงวิเวกอยู่ตามป่าเขาลำเนาไพรในภาคเหนือและภาคอีสานตลอดจนข้ามฝั่งแม่น้ำโขง ขณะที่ท่านบำเพ็ญเป็นสุขวิหารธรรมอยู่สบายในป่าในเขาที่สงัดปราศจากผู้คนทั้งกลางวันและกลางคืน พระอาจารย์มั่นมีการติดต่อกับพวกกายทิพย์ เทวบุตร เทวธิดา อินทร์ พรหม พญานาค ครุฑ ยักษ์ กุมภัณฑ์ คนธรรม์ วิทยาธร และภูตผีปีศาจ ที่มาจากที่ต่างๆ อยู่เป็นประจำสม่ำเสมอ ท่านถือเป็นเรื่องธรรมดาเฉกเช่นเดียวกับมนุษย์ติดต่อกับมนุษยชาติต่างๆ ในโลกนี้เพื่อผลประโยชน์ซึ่งกันและกัน

 

ท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโตเถระ เล่าว่า ขณะที่ท่านแสดงธรรมอบรมพระเณรตอนกลางคืนที่หมู่บ้านสามผง นครพนม ได้มีพญานาคอยู่แถบลำแม่น้ำสงครามได้แอบมาฟังเทศน์ของท่านแทบทุกคืน โดยเฉพาะวันพระพญานาคมาทุกคืน ถ้าไม่มาตอนท่านอบรมพระเณร พญานาคก็มาตอนดึกขณะที่ท่านเข้าสมาธิภาวนา เมื่อครั้งพระอาจารย์มั่นธุดงค์ไปบำเพ็ญเพียรอยู่ในป่าเชิงเขาใหญ่ลูกหนึ่งฝั่งไทย ทางทิศตะวันตกของนครหลวงพระบาง ภูเขาลูกนี้ตั้งอยู่ชายฝั่งแม่น้ำโขง ที่ใต้เชิงเขาลูกนั้นมีเมืองพญานาคตั้งอยู่ใหญ่โตมาก หัวหน้าพญานาคพาบริวารมาฟังธรรมของท่านเสมอและมักมากันมากมายในบางครั้ง พวกพญานาคไม่ค่อยมีปัญหาซักถามมากเหมือนพวกเทวดา พวกเทวดาทั้งเบื้องบนและเบื้องล่างมักมีปัญหาข้อสงสัยทางธรรมะมากพอๆ กัน ส่วนความเลื่อมใสในธรรมะนั้น พวกพญานาคและเทวดามีความเลื่อมใสพอๆ กัน พวกพญานาคจะพากันมาเยี่ยมท่านราว 4-5 ทุ่ม ส่วนในสถานที่อื่นๆพวกพญานาคมาดึกกว่านี้ก็มี ขนาดนี้ก็มีพวกพญานาคจะมีความเลื่อมใสท่านมาก พวกเขาจะจัดให้บริวารมารักษาคุ้มครองป้องกันภัยให้ท่านทั้งกลางวันและกลางคืน โดยผลัดเปลี่ยนวาระกันมิได้ขาด พวกพญานาคเวลาเข้ามาเยี่ยมคารวะฟังธรรมกับท่านพระอาจารย์มั่น จะไม่กล้าผ่านทางจงกรม ต้องเดินอ้อมไปทางหัวจงกรมทุกครั้งที่มาและไป