ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

ติดตามเรื่องราวดีๆ อีกมากมายได้ที่ http://www.tnews.co.th

ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

              ในอดีตมีธรรมเนียมที่น่าสนใจอยู่มาก แต่บางธรรมเนียมก็ไม่มีให้เห็นเหมือนสมัยนี้ เนื่องจากบางธรรมเนียมได้ถูกยกเลิกไปด้วยเหตุผลบางประการ รวมถึงธรรมเนียมในงานพระบรมศพก็มีหลายธรรมเนียมที่ถูกยกเลิกไป เช่น ธรรมเนียมนางร้องไห้ และ ธรรมเนียมโยงโปรยในพระราชพิธีพระบรมศพ ซึ่งรบกวนพระราชหฤทัยตั้งแต่งานพระบรมศพ ของรัชกาลที่ ๕ เป็นเหตุให้ประเพณีดังกล่าวงดตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

 

ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

              ธรรมเนียมการโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ มีมาอย่างน้อยตั้งแต่ในสมัยกรุงศรีอยุธยา และสืบทอดต่อมาถึงในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ จนถึงคราวงานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงเกิดเหตุปัญหาเรื่องโยงโปรย ซึ่งเป็นที่เดือดร้อนรำคาญพระราชหฤทัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวอย่างยิ่ง ปรากฎในพระราชนิพนธ์ว่า เดิมพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชหัตถเลขาว่าจะทรงให้พระราชโอรสพระองค์ใดทรงโยงโปรยบ้าง แต่เมื่อเสด็จสวรรคตแล้ว สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง ทรงอ้างพระราชกระแสครั้งอื่นและทรงจัดการปันหน้าที่โยงโปรยด้วยพระองค์เอง

ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

            พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่โปรดการดังนี้ จึงเกิดการโต้เถียงและเข้าที่ประชุมพิเศษอยู่หลายครั้ง จนสรุปว่า ตอนแห่พระบรมศพจากพระมหาปราสาทไปยังพระมหาพิชัยราชรถ ให้สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมหลวงนครสวรรค์วรพินิต ทรงโยง สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนลพบุรีราเมศวร์ ทรงโปรย ตอนแห่พระบรมศพเวียนรอบพระเมรุมาศ ให้สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนพิษณุโลกประชานาถ ทรงโยง สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนนครราชสีมา ทรงโปรย ส่วนสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนสงขลานครินทร์ สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนเพชรบูรณ์อินทราชัย และสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนสุโขทัยธรรมราชา แบ่งกันให้ทรงประคองพระโกศแทนภูษามาลา

 

ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

ความรำคาญพระราชหฤทัยเรื่องการโยงโปรยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีดังนี้

“อ้ายเรื่องโยงโปรยนี้ ฉันชังตั้งแต่นั้นมา เพราะมันได้ทำให้เกิดความรำคาญใหญ่โตไปกว่าที่ควรจริงๆ ทั้งทำให้ต้องปรึกษาฤๅกันเปลืองเวลามากมายเหลือเกิน ที่มันได้เกิดเปนเรื่องยุ่งยากนักก็เพราะในรัชกาลที่ ๕ มีพระมเหษีตั้ง ๔ องค์ และเจ้าฟ้าก็ดกเสียเหลือเกิน เคราะห์ดีที่ในเวลานั้นพะเอินมีเจ้าฟ้าเหลืออยู่เพียง ๗ องค์ ถ้ามีอยู่สัก ๑๕ หรือ ๒๐ องค์ จะแบ่งปันน่าที่กันอย่างไรพอได้...เรื่องโยงโปรยฉันเบื่อเหลือทน ฉนั้นเมื่อถึงคราวแห่ศพ ฉันขออย่าให้มีโยงโปรยเปนอันขาด ฉันไม่ต้องการให้ลูกกัดกัน”

ธรรมเนียมโบราณที่ถูกยกเลิก!! "การโยงโปรยในริ้วกระบวนแห่พระบรมศพ" เรื่องรบกวนพระราชหฤทัย ร.๖ เมื่อครั้งแห่พระบรมศพ "พระพุทธเจ้าหลวง" !!

            แม้หลังจากนั้น การโยงโปรยในจะยังมีอยู่บ้าง เช่น งานพระบรมศพสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๓ แต่เป็นเฉพาะบางช่วงบางตอน ไม่มีตลอดพระราชพิธีเหมือนเช่นอดีต และธรรมเนียมนี้ถูกยกเลิกเด็ดขาดในงานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ตามพระราชประสงค์ในพระราชพินัยกรรมว่า

“ข้อ ๑๓ การโยงโปรยขอให้งด ไม่ต้องมีทุกระยะ และประคองพระโกศขอให้ใช้เจ้าหน้าที่กรมภูษามาลา”

                  ดังนั้นธรรมเนียมการโยงโปรยในงานพระราชพิธีพระบรมศพจึงยกเลิกเด็ดขาดตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ เนื่องจากพระองค์ทรงไม่อยากให้พระราชโอรสพระราชธิดาต้องขัดแย้งกัน และรบกวนพระราชหฤทัยเมื่อครั้ง งานพระราชพิธีพระบรมศพพระพุทธเจ้าหลวง ทรงโปรดฯให้ยกเลิกประเพณีโยงโปรยในพระราชพิธีพระบรมศพ ปัจจุบันจึงคงใช้ราชรถน้อยเป็นรถพระสงฆ์อ่านพระอภิธรรมนำขบวนแทน

 

 

ที่มาจาก : ฉายานิทรรศน์

ข้อมูลจาก : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ