ความลับในจดหมายเหตุ !!! "จับสลากพระราชมรดก" พระราชมรดกส่วนพระองค์ ร.4 กษัตริย์นักปราชญ์ !!! เหตุการณ์ในคืนสวรรคต !!!

หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ รัชกาลที่ 4 เสด็จกลับจากพระราชดำเนินทอดพระเนตรสุริยุปราคาที่ตำบลหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์แล้ว พระองค์ก็ทรงเริ่มมีพระอาการประชวรจับไข้ ทรงประทับรักษาพระวรกายบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญในพระบรมมหาราชวัง พระองค์ทรงทราบดีว่าอาการประชวรของพระองค์ในครั้งนี้เห็นทีจะหายยาก สิ่งที่พระองค์จำเป็นต้องทำในเวลานี้ก็คือให้ขุนนาง แลข้าราชการเข้าเฝ้าเพื่อฝากฝังพระราชกรณียกิจต่างๆที่ยังค้างคา และที่สำคัญคือ “พระราชมรดกส่วนพระองค์” การจัดแบ่งพระราชมรดกครั้งนี้จัดทำขึ้นอย่างเงียบๆเป็นการภายในบนพระที่นั่งภานุมาศจำรูญ โดยมีเหตุการสำคัญ ดังต่อไปนี้

แรม 8 ค่ำเดือน 10
ในเวลาค่ำ มีพระวรกายร้อนจัด จึงรับสั่งให้เสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์ผู้เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ กับเจ้าจอมมารดาเปี่ยมผู้เป็นพระสนมเอกให้ช่วยกันพยุงพระองค์เสด็จไปลงพระบังคน (ถ่ายทุกข์) แต่พอเสด็จประทับลงก็ประชวรพระวาโย(เป็นลม) พระเนตรช้อนขึ้นสิ้นพระสติ เสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์เข้ารับประคองไว้ เสด็จพระองค์หญิงเสด็จลงพระที่นั่งอนันตสมาคมเพื่อทูลพระอาการถวายกรมขุนวรจักรฯ ให้ทรงทราบเพื่อให้แต่งพระโอสถถวายพระเจ้าอยู่หัว จากนั้นพระอาการของพระเจ้าอยู่หัวดีขึ้นตามลำดับ

ขึ้น 7 ค่ำเดือน 11
รับสั่งว่าแม่หนูใหญ่จ๋า (หมายถึงเสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์) จงไปเอาเงินส่วนพระคลังข้างที่มาถวายพ่อเณรองค์ละ10 ชั่งจะได้เอาไว้ทำบ้าน (พ่อเณรในที่นี้หมายถึง พระเจ้าลูกยาเธอที่ยังทรงพระเยาว์ และบวชเณรอยู่ ณ ขนะนั้น) เสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์รับราชโองการเข้าเบิกเงินไปถวายพระองค์เจ้าเณรทั้งเจ็ดตามรับสั่ง

ขึ้น 14ค่ำเดือน 11
มีรับสั่งกับเสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์ และเสด็จพระองค์หญิงโสมาวดีว่า "เจ้าทั้ง 2 คนได้รักษาพยาบาลพ่อมา บัดนี้พ่อใกล้จะตายอยู่แล้ว แหวนเพชรใหญ่ 2 วงที่ถอดเป็นเข็มกลัด และกลัดคอได้นั้นให้ลูกจ๋าเก็บไว้เป็นที่ระลึกคนละวง แล้วจงไปค้นดูแหวนข้างที่มาแจกให้น้องเสียคนละวงตามมีตามเกิดเถิด เสด็จพระองค์หญิงทั้งสองรับราชโองการ
จากนั้นทรงรับสั่งต่อไปว่า พ่อยังมีของเก่าที่เป็นของสมเด็จพระศรีสุดารักษ์ (พระพี่นางในรัชกาลที่ 1) แล้วตกมาถึงสมเด็จพระศรีสุริเยนทร์ฯ (อัครมเหสีในรัชกาลที่ 2) แล้วตกมาถึงพ่อ คือ
1.อ่างทองแดงใหญ่ที่พวกเจ้าเคยลงอาบเล่นกันตั้งแต่ยังเล็ก
2.ตู้กระจกทาสีเขียวใบใหญ่เป็นของโบราณตกทอดมาแต่กรุงเก่า 
3.โถลายตุ๊กตาจีนเป็นของโบราณตกทอดมาแต่กรุงเก่า

"เจ้าสองคนกับทักษิณชา จงแบ่งปันกันรักษาของเก่านี้ไว้คนละสิ่ง" จากนั้นพระเจ้าลูกเธอจึงกราบบังคมรับราชโองการใส่เกล้าฯ และปรึกษากันว่าจะเขียนสลากขึ้นมาแล้วจับเอาคนละใบ ผลการจับสลากเป็นดังนี้

เสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์จับได้อ่างทองแดงใหญ่
เสด็จพระองค์หญิงโสมาวดีจับได้ตู้กระจกเขียว
เสด็จพระองค์หญิงทักษิณชาจึงได้โถลายตุ๊กตาจีน
ครั้นถึงเวลาทุ่มเศษจึงรับสั่งว่าพ่อร้อนนักนี่ไฟธาตุจะแตกแล้ว เสด็จพระองค์หญิงยิ่งเยาวลักษณ์จึงถวายอยู่งานพัดจนเสด็จสวรรคต

พระราชประวัติ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4

พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์ไทยพระองค์ที่ 4 แห่งราชวงศ์จักรี มีพระนามเดิมว่า "เจ้าฟ้ามงกุฎ สมมติเทวาวงศ์พงษ์อิศรกษัตริย์" เสด็จพระราชสมภพในวันพฤหัสบดี ขึ้น 14 ค่ำ เดือน 11 ปีชวด ตรงกับวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2347 ในสมัยรัชกาลที่ 1 ณ นิวาสสถานในพระราชนิเวศน์เดิม ด้านใต้ของวัดอรุณราชวราราม เป็นพระราชโอรสองค์ที่ 43 และเป็นลำดับที่ 2 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยและสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสวยราชสมบัติในวันพุธ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 ปีกุน ยังเป็นโทศก พ.ศ. 2394 รวมดำรงสิริราชสมบัติ 16 ปี 6 เดือน และมีพระราชโอรส พระราชธิดารวมทั้งสิ้น 82 พระองค์ พระองค์เสด็จสวรรคตเมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ปีมะโรง เวลาทุ่มเศษ ตรงกับวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 รวมพระชนมพรรษา 64 พรรษา วัดประจำรัชกาล คือ วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร

ข้อมูลอ้างอิงจาก - จดหมายเหตุรัชกาลที่ ๔ สวรรคต วันสุดท้ายของกษัตริย์นักปราชญ์ , เพจ คลังประวัติศาสตร์ไทย , th.wikipedia.org/wiki/พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว