ตามรอยประวัติศาสตร์!! "ท่านโกษาปาน" จากขุนนางราชฑูตแห่งสยาม สู่..ต้นตระกูลแห่งราชวงศ์จักรี #บุพเพสันนิวาส !!

 

              จากละครชื่อดังแห่งยุค "บุพเพสันนิวาส" ที่กำลังเป็นกระแสแรงอยู่ในขณะนี้ ด้วยเนื้อเรื่องที่น่าสนใจและมีความสนุกสนาน สอดแทรกความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ในสมัยนั้น และยังมีตัวละครที่มีตัวตนอยู่จริงในประวัติศาสตร์อีกด้วย อย่างเช่น ออกญาโหราธิบดี ผู้แต่งตำราจินดามณี หรือจะเป็น หมื่นสุนทรเวทา ที่มีตำแหน่งเป็นตรีทูตในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชที่เดินทางไปเจริญสัมพันธไมตรีกับฝรั่งเศส และในการครั้งนี้ มีเจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เป็นราชฑูตด้วย ซึ่งนับว่าเป็นตัวละครสำคัญในละครและยังเป็นบุคคลที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์อีกด้วย นอกจากท่านจะมีวิชาทางการฑูตแล้ว โกษาปานท่านยังมีความสัมพันธ์กับราชวงศ์จักรี ซึ่งโดยศักดิ์แล้วโกษาปานถือว่าเป็นเทียดของ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปฐมบรมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีอีกด้วย

 

 

 

              เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) มีมารดาคือ เจ้าแม่วัดดุสิต และเป็นพระนมชั้นเอกในสมเด็จพระนารายณ์มหาราช มีพี่ชายคือ เจ้าพระยาโกษาธิบดี (เหล็ก) ซึ่งต่อมา โกษาปานได้มีบุตรคือ เจ้าพระยาวรวงษาธิราช (ขุนทอง) จากนั้น เจ้าพระยาวรวงษาธิราช (ขุนทอง) ก็มีบุตรคือ พระยาราชนิกูล (ทองคำ) และ พระยาราชนิกูล (ทองคำ) ก็มีบุตรคือ สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก (ทองดี)

 

 

           สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก (ทองดี) ได้เสกสมรสกับพระอัครชายา (หยก) และมีบุตรธิดาด้วยกัน ๕ พระองค์ โดยบุตรคนที่ ๔ นั้นคือ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปฐมบรมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี จึงเท่ากับว่า เจ้าพระยาโกษาธิบดี หรือ โกษาปาน นั้น นับได้ว่าเป็นเทียดของรัชกาลที่ ๑ 

 

           พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีพระนามเดิมว่า ทองด้วง เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๒๗๙ (วันที่ ๒๐ เดือน ๔ ตามปีจันทรคติ) ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศแห่งอาณาจักรอยุธยา พระองค์เป็นบุตรคนที่ ๔ ของพระอักษรสุนทรศาสตร์ (ทองดี) ซึ่งต่อมาได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก กับพระอัครชายา (หยก) เมื่อเจริญวัยขึ้นได้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กในสมเด็จเจ้าฟ้ากรมขุนพรพินิต (ต่อมาคือสมเด็จพระเจ้าอุทุมพร) ครั้นพระชนมายุครบ ๒๑ พรรษา ก็เสด็จออกผนวชเป็นภิกษุอยู่วัดมหาทลาย ๑ พรรษา แล้วลาผนวชเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กหลวงในสมเด็จพระเจ้าอุทุมพรดังเดิม เมื่อพระชนมายุได้ ๒๕ พรรษา พระองค์เสด็จออกไปรับราชการที่เมืองราชบุรีในตำแหน่ง "หลวงยกกระบัตร" ในแผ่นดินสมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อัมรินทร์ และได้สมรสกับคุณนาค (ภายหลังได้รับการสถาปนาที่สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี) ธิดาในตระกูลเศรษฐีมอญที่มีรกรากอยู่ที่บ้านอัมพวา เมืองสมุทรสงคราม

 

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก :  ศูนย์ประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ-ศปร.

                            https://th.wikipedia.org/wiki/พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช