ตำนานพญานาค ต้นกำเนิดจากอินเดียใต้ ... แม้พระพุทธเจ้า ยังเคยเสวยชาติ เกิดเป็นพญานาค

ทั้งนี้ ตัวผู้เขียนได้ทำการสืบค้นเรื่องราวประวัติความเป็นมาที่เกี่ยวข้องกับ พญานาค มาตลอดด้วยเพราะตัวผู้เขียนเองก็เป็นอีกคนหนึ่งซึ่งมีความเชื่อถือศัทธาต่อ พญานาค มากๆ คือเรียกได้ว่าเป็นผู้ที่มีความสนใจในเรื่องราวเกี่ยวกับ พญานาค มาตั้งแต่จำความได้เลยทีเดียว ยกตัวอย่างง่ายๆเลยก็คือ ครั้งแรกที่ผู้เขียนได้รู้จักกับ พญานาค นั้นมาจากตัวกล่องของไม้ขีดไฟยี่ห้อหนึ่ง ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายเรียกได้ว่าทุกครัวเรือนจะต้องมี ไม้ขีดไฟยี่ห้อนี้ติดบ้าน เนื่องจากสมัยก่อนชาวบ้านตามชนบทยังไม่มีไฟฟ้าใช้กันอย่างทุกวันนี้ ไม้ขีดไฟ จึงมีความจำเป็นมากในการใช้จุดไฟตะเกียงเพื่อให้ความสว่างและใช้จุดไฟกับขี้ยางในเตาถ่านเพื่อประกอบอาหารนั่นเอง

จากการสืบค้นผู้เขียนได้พบว่า ตำนานพญานาค นั้นมีต้นกำเนิดมาจากอินเดียใต้ ด้วยเหตุจากภูมิประเทศทางอินเดียใต้มีลักษณะเป็นป่าเขารกทึบจึงทำให้มีงูอาศัยอยู่ชุกชุม และด้วยเหตุที่งูนั้นมีลักษณะทางกายภาพที่ดูมีพลังอำนาจอันน่าเกรงขาม คือ มีพิษร้ายแรงมาก งูจึงเป็นสัตว์ที่มนุษย์ให้การเคารพนับถือว่ามีอำนาจ ชาวอินเดียใต้จึงให้ความเคารพนับถืองูเป็นสัตว์ เทวะ ชนิดหนึ่งในเทพนิยายและตำนานพื้นบ้าน บ้างก็ว่าเป็นสัตว์ในป่าหิมพานต์ จึงเป็นต้นกำเนิดแห่งความเชื่อความศรัทธาในเรื่องราวความเป็นมาของ พญานาค กันอย่างแพร่หลายในภูมิภาคต่างๆ ทั่วทวีปเอเชีย โดยแต่ละแห่งจะมีการเรียกชื่อที่แตกต่าง กันออกไป

 

 

ดังนั้นแล้ว น้ำหนักของต้นกำเนิดเกี่ยวกับความเชื่อเรื่อง พญานาคน่าจะอยู่ที่อินเดีย ด้วยเพราะมีนิยายหลายเรื่องเลยทีเดียวที่การเล่าถึง พญานาค ยกตัวอย่าง อาทิ เช่น ในมหากาพย์มหาภารตะ ซึ่งถือว่า พญานาค เป็นปรปักษ์ของพญาครุฑ ส่วนในตำนานพุทธประวัติ ก็ได้มีการเล่าถึงเรื่องราวบทบาทซึ่ง พญานาค มีส่วนเกี่ยวข้องเอาไว้หลายครั้งด้วยกัน อย่างไรก็ดี ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของเรานั้นก็ยังมีตำนานความเชื่อเกี่ยวกับ พญานาค กันอย่างแพร่หลาย ชาวบ้านในแถบภูมิภาคนี้ล้วนมีความเชื่อที่คล้ายๆกัน คือ เชื่อกันว่ามี พญานาค อาศัยอยู่ในแม่น้ำโขง หรือเมืองบาดาล และเชื่อกันว่าเคยมีคนเคยพบรอยของ พญานาค ที่ขึ้นมาจากแม่น้ำโขงในวันออกพรรษาโดยรอยดังกล่าวที่พบปรากฎอยู่ตรงบริเวณนั้นจะมีลักษณะคล้ายกับรอยของงูขนาดใหญ่ และเมื่อผู้ใดจะลงไปเล่นน้ำในแม่น้ำโขงก็จะต้องยกมือไหว้ก่อนทุกครั้งเพื่อเป็นการสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์

 

รูปลักษณะของ พญานาค ตามความเชื่อในแต่ละแถบภูมิภาคนั้นล้วนมีความแตกต่างกันออกไปมากมายหลากหลายรูปแบบลักษณะ แต่โดยพื้นฐาน แล้วก็คือ พญานาค ตามอย่างที่ผู้คนในแถบภูมิภาคนั้นๆจะเข้าใจ

พญานาค มีรูปลักษณะตัวเป็นงูใหญ่มีหงอนสีทองและตาสีแดง เกล็ดคล้ายๆปลา มีหลายสีหลายตระกูล ซึ่งแตกต่างกันไปตามวรรณะตามบารมี ของแต่ละตน  อาทิ เช่นสีทอง บ้างก็มีสีเขียว บ้างก็มีสีดำ หรือบ้างก็มี 7 สี และที่สำคัญคือ นาคตระกูลธรรมดาจะมีแค่เศียรเดียว แต่ตระกูลที่มีวรรณะบารมีสูงขึ้นไปนั้นจะมีสามเศียร ห้าเศียร เจ็ดเศียรและเก้าเศียรตามลำดับ นาคจำพวกนี้ได้สืบเชื้อสายมาจาก พญาเศษนาคราช (อนันตนาคราช) ผู้เป็นบัลลังก์ของ พระวิษณุนารายณ์ปรมนาท ณ เกษียรสมุทร พญาอนันตนาคราช นั้นเล่ากันว่ามีกายใหญ่โตมหึมามีความยาวที่ไม่สิ้นสุด และมีเศียรมากถึง พันเศียร เลยทีเดียว 

พญานาคนั้นมีทั้งแบบที่เกิดในน้ำและบนบก เกิดจากครรภ์และจากเกิดจากไข่ ซึ่งล้วนมีพลังอำนาจอิทธิฤทธิ์สูงสามารถบันดาลให้เกิดบังเกิดสิ่งที่เป็นคุณแก่มนุษย์ ธรรมชาติและสรรพสัตว์สิ่งมีชีวิตต่างๆได้มากมายมหาศาล อย่างอัศจรรย์ และยังมีหน้าคอยพิจารณาชำระล้างลงโทษฑัณท์แก่บรรดามนุษย์ที่ชอบสร้างบาปกรรมใฝ่กระทำการอันชั่วช้าสมานย์ให้เป็นที่เดือดร้อนแก่ผู้อื่นทั้งมนุษย์และสรรพสัตว์สิ่งมีชีวิตและธรรมชาติ รวมทั้งผู้ทุศีล ทุจริตคดโกงต่างๆในยุคสมัยที่ พญานาคราชเข้ามาทำหน้าที่ปกครองปกป้องอารักขาดูแลพระพุทธศาสนาให้ดำรงอยู่ได้ยืนยาวถึง5,000ปี อย่างเต็มที่เต็มกำลังอีกด้วย (ข้อมูลส่วนนี้เป็นไปตามความเชื่อเฉพาะผู้ที่มีเชื้อสายของ พญานาค ซึ่งติดตัวมาจากภพภูมิเดิมในอดีตชาติ ตามความเชื่อความเข้าใจที่หลายๆคนได้รับรู้ได้ฟังสะสมมาตามคำบอกเล่าจากบรรพบุรุษของตนเท่านั้นท่านผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการรับชมสาระข้อมูลนี้อย่างละเอียดด้วยค่ะ)

 

ยังคงมีเรื่องเล่าต่อๆกันมาแต่อดีตจวบกระทั่งปัจจุบันว่า พญานาค นั้นมักจะจำแลงแปลงร่างเนรมิตรูปกาย เป็นมนุษย์รูปร่างหน้าตาสวยงาม ขึ้นมานั่งฟังธรรมร่วมกับชาวบ้านตามวัดที่มีอาณาเขตอยู่ติดกับแม่น้ำใหญ่ๆในวันพระใหญ่ซึ่งเป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา …อาทิ เช่นทุกๆ ปี ในคืน”วันออกพรรษา “
หรือ วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 …”บั้งไฟพญานาค”

ขอขอบคุณท่านผู้เป็นเจ้าของเครดิตภาพที่ผู้เขียนได้นำมาจาก (อินเตอร์เน็ต)เพื่อใช้ในการแสดงประกอบเนื้อหาสาระข้อมูลนี้ค่ะ

และขอบคุณแหล่งสาระความรู้ข้อมูลด้านประวัติความเป็นของพญานาค (บางส่วน!!)จากอินเตอร์เน็ต ค่ะ

เรียบเรียงโดย:โชติกา พิรักษา และ ศศิภา ศรีจันทร์ ตันสิทธิ์