ขลังที่สุด เก่าที่สุด ในไทย "ศาลหลักเมืองพระประแดง" แห่งเดียวในโลก ที่หัวเสาหลักเมืองเป็นพระพิฆเณศวร

ถ้าจะให้พูดถึงเสาหลักเมืองที่มีความแปลกประหลาดมากที่สุดในประเทศไทยแล้วล่ะก็ ผมเองยกให้ศาลหลักเมืองพระประแดงได้ตำแหน่งอันดับหนึ่งไปครอบครองครับ เพราะใครจะไปคิดล่ะครับว่าศาลหลักเมืองของที่นี่ แทนที่จะเป็นหัวเสาไม้กลมตกแต่งแบบธรรมดาๆ แต่ทว่ามันกลับกลายเป็นพระพิฆเณศวรไปเสียได้ แถมยังไม่ได้เป็นการสร้างใหม่นะครับแต่ว่ามีมา 200 กว่าปีแล้ว เมื่อเป็นแบบนี้จะไม่ "Amazing" ได้อย่างไรครับ

ศาลหลักเมืองพระประแดงนั้น ตามตำนานการสร้าง เริ่มจากการสร้างเมืองนครเขื่อนขันธ์ หรือสมุทรปราการขึ้นในรัชสมัยสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  หรือรัชกาลที่ 2 โดยโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมืองขึ้นในปีพุทธศักราช 2358 โดยมีพิธีการฝังอาถรรพณ์เสาหลักเมืองเมื่อวันศุกร์ที่ เดือน 7 แรม 10 ค่ำปีกุน พุทธศักราช 2358  เมื่อทำการสร้างเมืองเรียบร้อยก็ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ "สมิงทองมา" ที่เป็นบุตรของพระยา "เจ่ง" เป็นผู้รักษาเมือง

หลังจากที่สมิงทองมาได้มาปครองเมืองนครเขื่อนขันธ์ได้ไม่นาน ก็ได้มีการสร้างศาลหลักเมืองนครเขื่อนขันธ์ขึ้น ณ ตรงที่ฝังอาถรรพณ์ปักหลักเมืองโดยมีการนำเอาพระพิฆเณศวรเนื้อหินขนาดใหญ่มาตั้งเป็นประธาน ตั้งทับซ่อนจุดฝังอาถรรพณ์เพื่อเป็นการแก้เคล็ดให้ปกปักรักษาเมือง

ซึ่งมีนักโบราณคดีหลายท่าน  ได้วิเคราะห์เอาไว้ว่าการที่ทำยอดเสาหลักเมือง เป็นพระพิฆเณศวรหรือช้างนั้น ก็อาจจะเป็นเพราะการระลึกถึงบิดาของ "สมิงทองมา" ที่ชื่อว่า "เจ่ง" เพราะคำว่าเจ่งนั้นมีความหมายว่า "ช้าง"

และถึงกระนั้นศาลหลักเมืองแห่งนี้ก็เป็นข้อพิสูจน์ได้ว่าคนไทยเรานับถือพระพิฆเณศวรกันมานานแล้ว

ตามตำนาน ได้กล่าวถึงเรื่อน่าอัศจรรย์ในพิธียกพระพิฆเณศวรขึ้นประทับบนเสาหลักเมืองว่า ในขณะที่ทำพิธีอยู่นั้นบริเวณริมแม่น้ำหน้าศาลหลักเมืองได้มีจระเข้น้ำจืดและจระเข้น้ำเค็มได้ว่ายทวนแม่น้ำเจ้าพระยามา และว่ายวนเวียนกันอยู่บริเวณนั้น และขาดใจตายลงริมฝั่งพอดิบพอดี เลยทำให้ชาวบ้านและผู้ที่ร่วมพิธีเชื่อกันว่าจระเข้เหล่านั้นยอมถวายชีวิตเพื่อบูชาหลักเมือง

จึงได้มีการตัดเอาหัวของจระเข้นั้นขึ้นถวายเอาไว้บนศาลหลักเมือง  ซึ่งก็มีให้เห็นจนกระทั่งถึงปัจจุบัน

 

ลักษณะเด่นอีกประการหนึ่งของศาลหลักเมืองพระประแดงแห่งนี้ ที่นอกเหนือไปจากองค์พระพิฆเณศวรแล้วก็คือสถาปัตยกรรม

โดยตัวศาลนั้นจะมีลักษณะเป็นศาลเจ้าแบบจีนส่วนด้านในมีการผสมผสานหลากหลายวัฒนธรรมหลอมรวมเข้าไว้ด้วยกันทั้งไทย จีน มอญ อันเป็นการแสดงให้เห็นว่าเมืองพระประแดงแห่งนี้ครั้งหนึ่งเคยเป็นศุนย์รวมชุมชนและวัฒนธรรมขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในอดีต

 

ตรีนิเสิงเห
20/09/2559

เฟสบุ๊ค: https://www.facebook.com/9trinity/?fref=ts