เรื่องที่หลายคนยังไม่รู้! “พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร” มหาเศวตฉัตรในรัชกาลเก่า เมื่อสิ้นรัชกาลแล้วมีการจัดการอย่างไรให้สมพระเกียรติตามราชประเพณี

เรื่องที่หลายคนยังไม่รู้! “พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร” มหาเศวตฉัตรในรัชกาลเก่า เมื่อสิ้นรัชกาลแล้วมีการจัดการอย่างไรให้สมพระเกียรติตามราชประเพณี

มีการโพสเรื่อง “พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร” ในไลน์และใน เฟสบุ๊คของหลายคน จึงคาดว่าหลายคนอาจสนใจแต่ไม่ทราบว่า “สิ้นรัชกาล มหาเศวตฉัตรในรัชกาลเก่าจะถูกถวายพระอัคคีตาม” ดังข้อความที่ส่งต่อกันมาดังนี้
ก่อนวันสุดท้าย ตั้งใจจะไปกราบลาในหลวงในพระบรมโกศอีกสักครั้ง แต่ไม่มีโอกาสแล้ว จึงไปที่พระที่นั่งอนันตสมาคม เพื่อกราบลาพระนพปฎลมหาเศวตฉัตร อันเปรียบเสมือนตัวแทนพระองค์
เมื่อได้เห็นพระมหาเศวตฉัตร ใจหายวิบ ก้อนสะอื้นขึ้นมาเป็นริ้ว ทัวร์จีนยืนดูเป็นกลุ่มใหญ่ คนไทยยืนปะปนกัน จึงแทรกตัวเข้าไปจนถึงราวเชือกที่กั้นไว้ ค่อยๆ นั่งลงอธิษฐานจิตส่งเสด็จ ก้มลงกราบด้วยน้ำตานองหน้า สะอื้นเบาๆ อย่างไม่อายใคร
คงเป็นครั้งสุดท้ายที่ได้กราบพระมหากษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก
ไม่มีภาพใดๆ ได้แต่จารไว้ในความทรงจำ

ปัจจุบันมีพระมหาเศวตฉัตรอยู่จำนวน ๗ องค์ ประจำตามพระที่นั่งต่างๆ ๖ พระที่นั่ง อันได้แก่
๑.พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท (ท้องพระโรงกลางเหนือพระที่นั่งพุดตานถม) 
๒.พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท (เหนือพระแท่นราชบัลลังก์ประดับมุก) 
๓.พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยสูรยพิมาน (เหนือพระแท่นราชบัลลังก์ เบื้องหน้าพระที่นั่งบุษบกมาลาฯ) 
๔.พระที่นั่งไพศาลทักษิณ (เหนือพระที่นั่งภัทรบิฐ) 
๕.พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน (มี ๒ องค์ คือ เหนือพระแท่นราชบรรจถรณ์ และเหนือพระแท่นเครื่องพระสำอาง) 
๖.พระที่นั่งอนันตสมาคม (ท้องพระโรงกลางเหนือพระแท่นราชบัลลังก์)
หลังจาก วันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๖๐ จะมีพระราชพิธีเปลี่ยน มหาเศวตฉัตรใหม่ผลัดแผ่นดินเปลี่ยนรัชกาลอย่างสมบูรณ์
 

ในทุกๆวันฉัตรมงคล แผ่นดินที่แล้ว คือ ๕ พค. ของทุกปีจะมีการอาบน้ำ ประแป้ง แต่งตัวให้กับมหาเศวตฉัตร พราหมณ์จะเป็นผู้ทำพิธีนี้
อาบน้ำ คือการใช้น้ำมหาสังข์รดลงที่ เสาฉัตร 
ประแป้ง คือ การเจิมด้วยดินสอพอง
แต่งตัว คือ การใช้ผ้าแพรชิ้นเล็กสีชมพู (คาดว่าเป็นสีประจำรัชกาล) ผูกไว้ที่โคนเสาฉัตร ผูกไว้ทุกปีๆละ ๑ เส้น ตลอดอายุรัชกาล 
ผ้าที่ประกอบขึ้นเป็นฉัตรทำจากผ้าไหมสีขาว (สีที่เห็นเป็นสีโกโก้เนื่องจากอายุใช้งานผ่านมา ๗๐ ปี )
มหาเศวตฉัตรจะมีเก้าชั้น เป็นการแสดงถึงพระบารมีแผ่ไพศาลไปทั้งเก้าทิศ ส่วนทิศที่สิบ เบื้องบนสวรรค์ชั้นฟ้าทางคนไทยเราจะไม่ก้าวล่วง ในยามคับขัน บ้านเมืองมีภัยเราจึงมีเทวดาฟ้าดินปกปักรักษาบ้านเมืองเราให้พ้นภัยได้ทุกครั้ง 
ในแต่ละชั้นของฉัตรมีผ้าระบาย ๓ ชั้น ติดระบายด้วยผ้าขลิบทองในแต่ละชั้นเมื่อเปิดออกมาจะเห็นมีการลงอักขระ ไว้ทั้ง ๒๙๗ คาถา ต้ังแต่ชั้นที่๑ จนถึงยอดสุด
เมื่อสิ้นรัชกาล มหาเศวตฉัตรในรัชกาลเก่าจะถูกถวายพระอัคคีตาม
ฉัตร ๗ ชั้น ข้างๆเป็นฉัตรประกอบพระเกียรติยศ จะใช้เมื่ออยู่นอกพระที่นั่ง เพราะพระมหาเศวตฉัตรจะไม่ถูกเคลื่อนย้ายไปที่ใดได้นอกจากประทับอยู่ในองค์พระที่นั่งเท่านั้น
------------
Cr : อ.เผ่าทอง ทองเจือ
Cr : ภาพจากอินเตอร์เนต
ที่มา FB Sirisak Borisutsawat c]t FB:Chanyut Nuntasuk