- 27 ต.ค. 2560
ติดตามเรื่องราวดีๆ อีกมากมายได้ที่ http://www.tnews.co.th
ภายหลังเสร็จสิ้นพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรัชกาลที่ ๙ พระผู้เสด็จสู่สวรรคาลัย พระราชพิธีอัญเชิญพระบรมโกศไปพระเมรุมาศ ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง ในวันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๖๐ สำหรับพระมหาพิชัยราชรถในริ้วขบวนในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ตามโบราณราชประเพณี เมื่อใชเสร็จแล้ว ต้องปิดตายทางออก ก่อกำแพงกั้นเพื่อไม่มีถนนให้ไป เนื่องจาก พระมหาพิชัยราชรถ จะถูกใช้ในงานอวมงคลของบ้านเมือง เมื่อไม่มีเหตุใช้ ก็ต้องทำให้ไม่อยู่ในสภาพพร
สำหรับ "พระมหาพิชัยราชรถ" เป็นราชรถที่ทำด้วยไม้สักทอง ปิดกระจกและทองคำเปลวบริสุทธิ์ รายรอบบุษบกเป็นพระยานาคและมีรูปของเทวดา (เทพนม) อยู่ด้านล่าง มีการย่อมุมไม้สิบสอง โดยจะเก็บไว้ที่โรงเก็บราชรถ แต่ที่บริเวณประตูนั้น จะมีการสร้างปูนให้สูงขึ้นมาเล็กน้อย เปรียบเสมือนเป็นธรณีประตู เพื่อคราใดที่ต้องใช้งาน จะมีการทุบทำลายกำแพงปูนนี้ และเมื่อใช้เสร็จแล้ว จะมีการก่อกำแพงปูนขึ้นมาใหม่ เพื่อเป็นเคล็ดที่ว่าราชรถที่เก็บในโรงเก็บราชรถ จะได้ไม่ต้องออกไปอีก เปรียบว่าจะไม่มีพระราชวงศ์องค์ใดสิ้นอีก
(ริ้วกระบวนเชิญพระมหาพิชัยราชรถทรงพระโกศประกอบพระอิสริยยศพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เคลื่อนผ่านหน้าพระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาท)
ทั้งนี้พระมหาพิชัยราชรถ เป็นราชรถที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๓๘ มีขนาดกว้าง ๔.๘๕ มตร ความยาวรวมงอนรถ ๑๘.๐๐ เมตร (ความยาวเฉพาะตัวรถ ๑๔.๑๐ เมตร) สูง ๑๑.๒๐ เมตร น้ำหนัก ๑๓.๗๐ ตัน ปัจจุบันใช้กำลังพลฉุดชักจากกรมสรรพาวุธทหารบก ๒๑๖ นายเมื่อแรกสร้างนั้นโปรดให้สร้างขึ้นเป็นราชรถขนาดใหญ่ตามโบราณราชประเพณีที่เคยมีมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา เพื่อเชิญพระบรมอัฐิสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนกออกถวายพระเพลิง ณ พระเมรุมาศท้องสนามหลวง ในปี พ.ศ.๒๓๓๙ หลังจากนั้นเมื่อสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระเทพสุดาวดี สิ้นพระชนม์ ในปี พ.ศ. ๒๓๔๒ ก็โปรดให้อัญเชิญพระโกศทรงบนพระมหาพิชัยราชรถออกพระเมรุอีกครั้ง และนับจากนั้นพระมหาพิชัยราชรถเชิญพระโกศพระบรมศพพระมหากษัตริย์ พระบรมราชินี และพระบรมวงศ์ผู้ทรงศักดิ์ชั้นสมเด็จเจ้าฟ้าในสมัยต่อๆ มา
(พระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช)
พระมหาพิชัยราชรถ ใช้ทรงพระบรมอัฐิสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก เป็นพระองค์แรก และทรงพระศพสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี เป็นพระองค์ล่าสุด โดยพระมหาพิชัยราชรถใช้ในราชการครั้งหลังสุดเมื่อปี ๒๕๖๐ ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช จนถึงปัจจุบัน ได้มีการเชิญพระมหาพิชัยราชรถในงานพระบรมศพและพระศพต่างๆ แล้วจำนวน ๒๔ ครั้ง (ไม่นับครั้งที่เชิญพระเวชยันตราชรถใช้งานแต่ให้ออกนามว่าพระมหาพิชัยราชรถในหมายกำหนดการ) นอกจากนี้ พระมหาพิชัยราชรถยังเคยใช้เชิญพระโกศประกอบพระอิสริยยศของพระราชวงศ์ที่พระศพไม่ได้ประทับในพระโกศอีกด้วย
ภายหลังการเชิญออกประดิษฐานพระโกศพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้วก็มิได้เชิญออก แม้จะมีการบูรณปฏิสังขรณ์ด้วยการเพิ่มล้ออีก ๑ ล้อ เพื่อรับน้ำหนัก และซ่อมแซมเพื่อความสวยงาม โดยมีการเชิญพระเวชยันตราชรถออกใช้การแทน แต่ให้ขนานนามราชรถตามหมายกำหนดการว่าพระมหาพิชัยราชรถ จนกระทั่งในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ในปี พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงได้มีการบูรณะพระมหาพิชัยราชรถครั้งใหญ่โดยกรมสรรพาวุธทหารบกและเชิญออกใช้การอีกครั้งหนึ่ง
ปัจจุบันพระมหาพิชัยราชรถได้เก็บรักษาไว้ ณ โรงราชรถ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร กรุงเทพมหานคร โดยมีความเชื่อว่า หน้าโรงเก็บราชรถจะไม่สร้างถนนไว้ กำแพงด้านหน้าโรงราชรถจะไม่มีทางออก หากใช้งานต้องทุบเท่านั้น และเมื่อเสร็จพิธีก็ต้องก่ออิฐปิดทันที โดยเป็นความเชื่อว่าราชรถไม่ควรอยู่ในสถานะพร้อมใช้งาน เป็นธรรมเนียมที่ว่า จะจัดทำทางลาดยางสำหรับนำราชรถออกมาเฉพาะเวลามีงานพระบรมศพหรือพระศพเจ้านายเท่านั้น หากเสร็จงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพหรือพระราชทานเพลิงพระศพเสร็จสิ้นจะมีการรื้อทำลายทางลาดยางนั้น เพราะงานที่ต้องใช้ราชรถอัญเชิญพระโกศเป็นงานอวมงคล
ทั้งนี้สารถีผู้ถวายงานรถพระที่นั่งของในหลวงรัชกาลที่ ๙ รับหน้าที่ถือแพนหางนกยูง หน้าพระมหาพิชัยราชรถในริ้วขบวนในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช สำหรับผู้ถือแพนหางนกยูงหน้าพระมหาพิชัยราชรถ ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ ในวันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๖๐ คือ นายมนต์ชัย นิลนฤนาท โดยนายมนต์ชัย คือสารถีผู้ถวายงานรถพระที่นั่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มาโดยตลอด
สำหรับนายมนต์ชัย นิลนฤนาท ก่อนหน้านั้นได้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานในพระองค์ตำแหน่งประเภททั่วไประดับอาวุโสงานรถยนต์พระที่นั่ง ฝ่ายรถยนต์หลวง กองพระราชพาหนะ ก่อนที่ต่อมาราชกิจจานุเบกษาได้ออกประกาศจากสำนักนายกรัฐมนตรี แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์ โดยนายมนต์ชัย นิลนฤนาท ดำรงตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านวิเคราะห์นโยบายและแผน ตำแหน่งประเภทวิชาการ ระดับเชี่ยวชาญ ราชการบริหารส่วนกลางสำนักพระราชวัง เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๘
ขอบคุณภาพข้อมูลจาก : เพจ จับเข่าเล่าประวัติศาสตร์
https://th.wikipedia.org/wiki/พระมหาพิชัยราชรถ
ขอบคุณภาพจาก : โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย
เพจ ราชบัลลังก์จักรีวงค์
เพจ ชมรมคนรักพระมหากษัตริย์ของชาติไทย
ขอบคุณเจ้าของภาพ ทศ คณานุรักษ์