พระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว สิ่งศักดิ์สิทธิ์​ล้ำค่าของชาวศรีลังกา

พระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว สิ่งศักดิ์สิทธิ์ล้ำค่าสูงสุดของชาวศรีลังกา​ วัดพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วซึ่งเป็นวัดสำคัญที่สุดในศรีลังกา เมื่อได้เข้าไปมนัสการสักการะพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วถึงด้านในแล้ว เกิดความปลื้มปีติเหมือนกับได้เข้าเฝ้าเฉพาะพระพักตร์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลยทีเดียว พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วองค์นี้ถือว่าเป็นสิ่งสักการะบูชาสูงสุดของชาวศรีลังกา ถึงขนาดที่ว่าเจ้าชายองค์ใดของศรีลังกาสมัยโบราณได้ครอบครองพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว เจ้าชายองค์นั้นก็จะได้ให้เป็นกษัตริย์ของศรีลังกาทั้งประเทศทีเดียว แม้ในปัจจุบันนี้ พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วก็เป็นศูนย์รวมใจของชาวพุทธศรีลังกาทั้งประเทศ พระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว (พระทาฐธาตุ) คือพระธาตุส่วนที่เป็นเขี้ยวของพระพุทธเจ้ามีทั้งหมด ๔ องค์ ในมหาปริพพานสูตรระบุที่ประดิษฐานของพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วทั้ง ๔ องค์ไว้ว่า องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ที่พระเจดีย์จุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ที่พิภพพญานาค องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ที่แคว้นคันธาระ องค์หนึ่งประดิษฐานอยู่ที่แคว้นกาลิงคะ ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของอินเดีย สรุปว่า พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วในโลกมนุษย์มีเพียง ๒ องค์ องค์หนึ่งเคยอยู่ที่แคว้นคันธาระและปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดหลิงกวง กรุงปักกิ่ง ประเทศจีน อีกองค์หนึ่งเคยอยู่ที่แคว้นกาลิงคะและปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่วัดพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว เมืองแคนดี้ ประเทศศรีลังกา

คัมภีร์ดาลดาวงศ์ของศรีลังการะบุว่า ในรัชสมัยของพระเจ้าคุหสีวะ แคว้นกาลิงคะเกิดศึกสงคราม ก่อนออกรบ พระเจ้าคุหสีวะตรัสสั่งพระราชธิดาพระนามว่าเหมมาลาว่า ถ้าพระองค์สวรรคตในสนามรบให้นำ พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วไปที่ลังกา เมื่อพระราชบิดาสวรรคตในสนามรบ พระนางเหมมาลาพร้อมด้วยพระสวามีได้ปลอมพระองค์อัญเชิญพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วลงเรือไปศรีลังกา พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วถึงเมืองอนุราธบุรีในศรีลังกา ในรัชสมัยของพระเจ้ากีรติศิริเมฆวรรณผู้ขึ้นครองราชย์ใน พ.ศ. ๘๔๕ นรัชสมัยพระเจ้าวิชัยพาหุที่ ๖ แห่งโกฎเฏ (พ.ศ. ๑๙๓๐-๑๙๓๔) พระเจ้าจักรพรรดิจีนพระนามว่า ยุงโห ได้ส่งแม่ทัพคนหนึ่งมาขอพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วจากลังกาแต่ได้รับการปฏิเสธ เป็นเหตุให้จีนส่งกองทัพมาจับพระเจ้าวิชัยพาหุที่ ๖ ไปเป็นเชลยที่เมืองจีน แม้ต่อมาจะปลดปล่อย แต่จีนก็หาเหตุให้ลังกาส่งส่วยแก่ตน เป็นเวลาถึง ๕๐ ปี มีประเพณีสืบทอดกันมาว่า ผู้เป็นสังฆนายกแห่งวัดมัลลวัตตะและวัดอัสสคีรี ซึ่งเป็นพระฝ่ายสยามวงศ์ทั้งสองวัด จะต้องผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันมีหน้าที่คอยดูแลพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว

ชาวลังกามีความเชื่อถือว่า ถ้าฝนแล้ง เจ้าหน้าที่จะอัญเชิญพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วออกแห่เพื่อขอฝนและจะได้สัมฤทธิผลดังปรารถนาจริงๆ ชาวลังกาเชื่อว่า ถ้าใครได้ครอบครอง พระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว ก็จะเป็นพระราชาพระมหากษัตริย์ มีเรื่องเล่าเรื่องเกี่ยวกับอภินิหารของพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว ในหนังสือประวัติศาสตร์ พระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะไว้ว่า “เมื่อโปรตุเกสครอบครองศรีลังกาอยู่นั้น เพื่อเป็นการถอนรากถอนโคนพระพุทธศาสนา ในลังกา โปรตุเกสได้ออกกฎหมายใช้เก็บภาษีต่อครอบครัวชาวพุทธอย่างรุนแรง ผู้ใดยอมรับนับถือศาสนาคริสต์ก็ได้อภิสิทธิ์ไม่ต้องเสียภาษี จึงมีชาวลังกาเข้ารีตเป็นจำนวนมากรวมทั้งพระเจ้าธรรมปาละแห่งโคลัมโบด้วย เข้ารีตแล้วเปลี่ยนชื่อเป็นพระเจ้าดองยวงและเพื่อเป็นการประกาศชัยชนะของพระผู้เป็นเจ้า นักสอนศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกจึงสั่งให้ พระเจ้ายองดวงมอบพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วให้ แล้ว หัวหน้าบาทหลวงคาทอลิกได้ใช้ครกตำพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว ต่อหน้าชาวลังกาจนทำลายไปหมด รัฐบาลโปรตุเกสได้ออกเหรียญที่ระลึกในงานนี้ รูปเหรียญด้านหนึ่งเป็นรูปผู้สำเร็จราชการโปรตุเกสจารึกว่า “ผู้พิทักษ์อันเที่ยงแท้” อีกด้านหนึ่งเป็นรูปบาทหลวงตำพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว พระสันตปาปาแห่งโรมได้ส่งสารมา แสดงความยินดี แต่พระเจ้าวิมลธรรมสุริยะแห่งกรุงแคนดี้บอกว่า พระบรมธาตุเขี้ยวแก้วของจริงอยู่ที่ตน ที่พวกบาทหลวงทำลายเป็นของปลอม” ศรีลังกานั้น ถือว่าพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว เป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นเอกราชและเป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นกษัตริย์แห่งลังกาด้วย โดยในราวเดือนสิงหาคมของทุกปีจะพิธีกรรมอันยิ่งใหญ่สมโภชพระบรมธาตุเขี้ยวแก้ว จะมีริ้วขบวนยาวเหยียดนำด้วยช้างที่ตกแต่งประดับประดาอย่างสวยงาม มีระบำรำฟ้อน การแสดงพื้นเมืองลังกา และดนตรีพื้นเมืองลังกาบรรเลงแห่งไปรอบเมือง คณะคนทั่วไปที่ไปนมัสการพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วจะได้บูชาเฉพาะด้านหน้าประตูหอพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วเท่านั้น คนทั่วไปจะไม่มีโอกาสได้เห็นพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วองค์จริง จะเปิดให้แขกบ้านแขกเมือง คนสำคัญระดับนายกรัฐมนตรีเท่านั้นได้ชมพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วองค์จริง แต่นับเป็นโอกาสทองอย่างยิ่งที่ได้เข้ากราบด้านใน #ได้เห็นสถูปทองคำสูงสองศอกเศษที่บรรจุพระบรมธาตุเขี้ยวแก้วไว้ภายใน #เพียงเท่านี้ก็นับเป็นโอกาสอันล้ำค่ายิ่งแล้ว

ขอบคุณภาพและข้อมูลจากเฟซบุ๊ก ตำนานเล่าขานพระผู้ทรงฌานอภิญญา ครูบาอาจารย์ผู้เรืองวิชาอาคม