กระจ่างกันสักที !!! ไขข้อสงสัยกันไปเลย !!! ว่ากฏ 5 วินาที ใช้กับอาหารตกพื้น "ได้" หรือ "ไม่ได้"

ติดตามรายละเอียด deeps.tnews.co.th

เคยได้ยินความเชื่อเรื่อง อาหารตกพื้น ไหมว่า หากตกพื้นไม่ถึง 5 วินาที แล้วเราเก็บขึ้นมาก่อน เชื่อโรคจะเข้ามาเกาะไม่ทัน เราจึงสามารถทานอาหารนั้นได้อีกครั้ง ขอบอกไว้ตรงนี้เลยนะว่ามันเป็นความเชื่อที่ผิด! แม้จะตกไปเพียงแค่เสี้ยววินาที ก็ทำให้อาหารปนเปื้อนแบคทีเรียได้ ลองมาหาคำตอบกันว่าเพราะอะไร?

“กฎ 5 วินาที” หรือ ความเชื่อที่ได้กล่าวไปในข้างต้นนั้นได้ถูกพิสูจน์โดย นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยรัทเจอร์ส สหรัฐอเมริกา นำโดย โดนัลด์ ชาฟเนอร์ ศาสตราจารย์และผู้เชี่ยวชาญด้านวิทยาศาสตร์อาหาร แล้วว่า ความชื้น ลักษณะพื้นผิว และเวลาในการสัมผัสพื้นนั้นต่างก็มีผลกับการปนเปื้อนของเชื้อแบคทีเรียเมื่ออาหารตกถึงพื้นได้ และเชื้อจะเริ่มแพร่เข้าไปในเวลาไม่ถึงหนึ่งวินาที โดยงานวิจัยนี้ได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิชาการ Applied and Environmental Microbiology แล้ว

นักวิจัยกลุ่มนี้ได้ทำการทดลองโดยใช้วัสดุ 4 แบบเป็นพื้น ได้แก่ เหล็กไร้สนิม พื้นเซรามิก ไม้ และพรม และใช้อาหารแตกต่างกัน 4 ชนิด ได้แก่ แตงโม ขนมปัง ขนมปังเนย และลูกกวาด นอกจากนี้ยังได้เปลี่ยนตัวแปรระยะเวลาการสัมผัสพื้นตั้งแต่น้อยกว่า 1 วินาที 5 วินาที 30 วินาที และ 300 วินาที ทั้งนี้ นักวิจัยได้ใช้ตัวกลางสองตัวคือ tryptic soy broth และ peptone buffer ในการทำให้แบคทีเรีย Enterobacter aerogenes เจริญเติบโต ซึ่งเจ้าแบคทีเรียไม่ก่อให้เกิดโรคชนิดนี้เป็นเหมือน”ญาติ” ของแบคทีเรีย Salmonella ที่มักจะอยู่ในระบบทางเดินอาหารของมนุษย์

จากนั้น นักวิจัยได้ทดลองให้อาหารตกถึงพื้นในหลายๆ แบบ โดยเปลี่ยนตัวแปรชนิดของพื้น ชนิดของอาหาร เวลาตกถึงพื้น และวิธีการเตรียมแบคทีเรีย โดยก่อนเริ่มการทดลอง นักวิจัยได้ฉีดแบคทีเรียไว้ที่พื้นผิวและทำให้แห้งก่อนที่อาหารจะตกถึงพื้น เมื่อตกแล้วจะปล่อยให้อยู่ในสภาพนั้นในระยะเวลาหนึ่ง โดยรวมแล้ว นักวิจัยทำการทดลองทั้งหมด 128 สถานการณ์ ทำซ้ำครั้วละ 20 รอบ ทำให้ได้ข้อมูลการวัดมากถึง 2,560 ครั้ง หลังจากนั้น พื้นผิวและตัวอย่างอาหารจะถูกนำไปวัดระดับการปนเปื้อนของแบคทีเรีย

ผลที่ออกมาคือ แตงโมมีการปนเปื้อนของแบคทีเรียมากที่สุด และที่น้อยสุดคือลูกกวาด

การถ่ายเทของแบคทีเรียกจากพื้นสู่อาหารจะเกิดขึ้นมากที่สุดเมื่อมีความชื้นเข้ามาเกี่ยว แบคทีเรียไม่มีขา ดังนั้นพวกมันจะเคลื่อนที่ได้โดยใช้ความชื้น ยิ่งอาหารเปียกมากเท่าไหร่ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่เชื้อโรคจะปนเปื้อนเข้ามา และยิ่งมีเวลาในการสัมผัสพื้นมากเท่าไหร่ แบคทีเรียก็จะยิ่งปนเปื้อนจากพื้นสู่อาหารได้มากขึ้น

แต่สิ่งที่น่าแปลกใจคือพื้นพรมนั้นมีการปนเปื้อนของแบคทีเรียต่ำกว่าพื้นกระเบื้องและเหล็กไร้สนิม ในขณะที่การปนเปื้อนจากพื้นไม้นั้นผลค่อนข้างไม่คงที่

ลักษณะของพื้นผิวกับอาหารนั้นอาจจะมีความสำคัญกับการถ่ายเทของแบคทีเรียอยู่บ้าง

ดังนั้นนักวิจัยกำลังพยายามบอกว่า กฎ 5 วินาทีฟังดูมีเหตุผลเฉพาะที่ว่าเมื่ออาหารสัมผัสพื้นนาน แบคทีเรียก็จะมากขึ้นตาม แต่ความเป็นจริงแล้วนั้น มีปัจจัยอื่นเข้ามาเกี่ยวข้องอีกมากมาย ตั้งแต่ ลักษณะของอาหารจนถึงพื้นผิวที่อาหารตกลงมา

เห็นไหมล่ะว่า การปนเปื้อนของแบคทีเรียในอาหารนั้นมีปัจจัยอื่นๆ เข้ามาเกี่ยวข้องอีกมากมาย ดังนั้นไม่ว่าจะตกถึงพื้นเพียงแค่ไม่ถึงเสี้ยววินาที อาหารนั้นก็สกปรกอยู่ดี อย่าเสียดายเลย เพราะมันอาจมีผลต่อสุขภาพร่างกายของคุณในวันข้างหน้าก็ได้

ขอขอบคุณ thaihealth