- 07 มิ.ย. 2561
ติดตามข่าวสารได้ที่ www.tnews.co.th
จากละครน้ำดี "นาคี" เราจะเห็นของเครื่องรางของขลัง เช่น แหวนพิรอด วันนี้จะขอแนะนำอีกอย่างหนึ่ง นั่นคือ "ว่านพญาลิ้นงู" ตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ เราเชื่อกันว่า ว่านเป็นพืชที่มีความศักดิ์สิทธิ์ ว่านแต่ละชนิดให้คุณต่างกันออกไป เช่น เรียกทรัพย์ หรือ ความคงกระพัน หรือ มีแม้แต่กระทั่งใช้ป้องกันงูได้ ดังเช่น "ว่านพญาลิ้นงู"
(ภาพจากละครนาคี ช่อง 3)
อีกหนึ่งภูมิปัญญาพื้นบ้านที่สืบต่อกันมาหลายชั่วอายุคน นั่นก็คือการนำสมุนไพรมาใช้บำบัดรักษาอาการเจ็บป่วย โดยเฉพาะคนในชนบทที่รู้เรื่องสมุนไพรเป็นอย่างดี อย่างเช่นสมุนไพรพื้นบ้านที่ได้ยินชื่อมาจากละคร นาคี "ว่านพญาลิ้นงู" ถ้าเกิดถูกงูกัด สัตว์กัดต่อย ก็จะนำมาช่วยถอนพิษ หากใครเคยชมละครเรื่อง "นาคี" ก็จะเห็นชาวบ้านนำ "ว่านพญาลิ้นงู" มาใช้พิสูจน์ว่า "คำแก้ว" เป็นเจ้าแม่นาคีจริงหรือไม่ เพราะเชื่อกันว่า "ว่านพญาลิ้นงู" มีฤทธิ์ปราบงู สามารถใช้ป้องกันอสรพิษไม่ให้เข้ามาใกล้ตัว และเชื่อกันว่า หากนำไปปลูกไว้ที่บ้านไหน บ้านนั้นจะไม่มีงู ตะขาบ จำพวกสัตว์เลื้อยคลาน มารบกวน
ซึ่งวันนี้จะพาทุกคนไปเรียนรู้สรรพคุณของว่านชนิดนี้กัน ว่านพญาลิ้นงู หรือว่านงู, ว่านเขี้ยวงู มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Allium sp. อยู่ในวงศ์ AMARYLLIDACEAE
ลักษณะว่านพญาลิ้นงู เป็นไม้ล้มลุกที่มีลำต้นอยู่ใต้ดิน หัวจะมีลักษณะกลมคล้ายหอมหัวใหญ่ แต่รูปร่างยาวรีกว่า มีสีเขียวอ่อนปนขาว หากผ่าครึ่งออกมาจะเป็นกลีบแข็งสีขาวซ้อนกันเป็นชั้น ๆ คล้ายเกล็ดงู เนื้อในหัวมีสีเขียวอ่อน ต้นสูงไม่เกิน 30 เซนติเมตร
ใบของว่านพญาลิ้นงูเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ แตกใบขึ้นมาจากหัวใต้ดิน ใบมีลักษณะคล้ายต้นหอม ต้นกระเทียม แต่ยาวกว่า ใบมีสีน้ำตาลแซมตอนปลายเล็กน้อย ปลายใบยาวคล้ายหางงู คือเรียวแหลมโค้งงอและตวัดขึ้น คนจึงมองว่าเหมือนปลายลิ้นงู ขอบใบเรียบ โคนใบตัดและสอบเรียว ไม่ปรากฏว่ามีดอก
ทั้งนี้ "ว่านพญาลิ้นงู" เป็นสมุนไพรคนละชนิดกับ "หญ้าลิ้นงู" ที่มีชื่อคล้ายกัน เพราะหากเป็นหญ้าลิ้นงูจะมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Hedyotis corymbosa Lamk อยู่ในวงศ์ RUBIACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์จะแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง
สรรพคุณว่านพญาลิ้นงู
หมอพื้นบ้านทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มักนำ "ว่านพญาลิ้นงู" มาใช้ในการดูดพิษ ถอนพิษจากการถูกสัตว์มีพิษกัดต่อย เช่น งู ตะขาบ แมงป่อง ต่อ แตน โดยมีตำรับยาหลากหลาย เช่น ให้นำหัวว่านไปฝนกับน้ำมะนาว แล้วทาบริเวณที่ถูกกัดต่อย พิษจะหายทันที หรือมีผู้เคยนำว่านพญาลิ้นงู มาใช้รักษาพิษแมงป่องต่อย โดยนำหัวว่าน 2-3 หัว มาตำให้แหลก ผสมเหล้าขาว จำนวน 2 ช้อนแกง แล้วนำมาพอกแผล เพียงไม่กี่นาทีก็หายปวดอย่างน่าอัศจรรย์
ความเชื่อกันงูเข้าบ้าน
มีความเชื่ออีกว่าถ้าปลูกไว้จะสามารถป้องกันงูเข้าบ้านได้อีกด้วย งูจะไม่มาแผ้วพานเลย หากนำว่านนี้ติดตัวไปไหนมาไหน อสรพิษย่อมไม่อาจจะขบกัดผู้นั้นได้ สัตว์มีพิษทั้งหลายต่างหลีกลี้หนีสิ้น ไม่กล้าเข้าใกล้ผู้นั้นเลยแม้แต่น้อย
วิธีหาซื้อว่านพญาลิ้นงู
หากสนใจนำว่านพญาลิ้นงูมาปลูก ลองสอบถามตามร้านที่เพาะพันธุ์พืชสมุนไพร หรือร้านขายต้นไม้ดู หรืออีกหนึ่งช่องทางคือร้านขายต้นว่านทางออนไลน์ สนนราคาขึ้นอยู่กับขนาดของหัวว่าน หากหัวเล็กก็มีราคาราว ๆ หลักสิบ เช่น 20-50 บาท แต่ถ้าหัวใหญ่อาจมีราคาตั้งแต่ 50 บาทขึ้นไปจนถึงเกือบ ๆ หลักร้อยได้เลย
วิธีปลูกตามความเชื่อเพื่อความศักดิ์สิทธิ์ เกิดความขลัง
สมุนไพรชนิดนี้มีความเชื่อที่ว่า ห้ามไว้ว่าผู้หญิงที่กำลังมีประจำเดือนห้ามปลูกจะทำให้สรรพคุณทางยาเสื่อม เท็จจริงอย่างไรไม่เคยทดลอง แต่ก็ไม่ควรมองข้าม เพราะส่วนใหญ่สมุนไพรเหล่านี้ถ้าไม่ดีจริง คงไม่มีใครสืบทอดเล่าขานกันมาจนถึงปัจจุบัน
วิธีปลูกว่านพญาลิ้นงู ควรปลูกในดินร่วน หรือดินร่วนปนทราย บริเวณแสงแดดรำไร ผสมใบไม้ผุพัง ปลูกให้หัวโผล่พ้นดิน ไม่ควรตั้งในที่ที่มีแสงแดดจัด โดยมีความเชื่ออีกเช่นกันว่า ต้องรดน้ำที่เสกด้วยคาถา "นะโมพุทธายะ" 3 จบ และควรปลูกในวันพฤหัสบดีถึงจะดี
ภาพจากละครนาคี ช่อง 3
ภาพจาก คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร , biogang.net , ภาพจากละครนาคี ช่อง 3
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : health.kapook , tnews
คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน)
jamrat.net