"หมอธีระ" เปิด 4ข้อ ความรู้สำคัญ โควิด-19 จากงานวิจัยปลายปี 2023

"หมอธีระ" นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาโพสต์ข้อความระบุว่า

ความรู้สำคัญเรื่องโควิด-19 จากงานวิจัยปลายปี 2023

1. ประสิทธิภาพของวัคซีนรุ่นใหม่ที่ต่างประเทศใช้กัน (XBB.1.5 monovalent vaccine)

งานวิจัยจากเนเธอร์แลนด์พบว่าสามารถช่วยลดเสี่ยงป่วยนอนรพ.ได้ 70% ในกลุ่มคนสูงอายุตั้งแต่ 70 ปีขึ้นไป (1)

ในขณะที่ผลการศึกษาจากสหรัฐอเมริกาในคนอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป พบว่าสามารถลดเสี่ยงป่วยจนต้องไปพบแพทย์ ป่วยไปฉุกเฉิน และป่วยนอนรพ. ในช่วง 30 วัน ได้ราว 50-60% (2)

2. ผลของวัคซีนในการลดเสี่ยง Long COVID

นอกเหนือไปจากประโยชน์ในการลดแพร่เชื้อ ป่วย ป่วยรุนแรง และเสียชีวิตแล้ว ผลการศึกษาจากสวีเดน ในประชากรเกือบหกแสนคน ชี้ให้เห็นว่าการได้รับวัคซีนยังช่วยลดเสี่ยง Long COVID อีกด้วย โดยประสิทธิภาพในการลดความเสี่ยงนั้นแปรผันตามจำนวนโดสของวัคซีน

หากเคยได้รับ 1 โดส จะลดเสี่ยงราว 21%, 2 โดส ลดได้ 59% และตั้งแต่ 3 โดสขึ้นไปลดเสี่ยงได้ราว 73% (3) (รูปที่ 1)

...อย่างไรก็ตาม การป้องกันตัวไม่ให้ติดเชื้อ หรือไม่ติดซ้ำ ย่อมดีที่สุด

3. เวลาและระยะห่างนั้นเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของการติดเชื้อ

งานวิจัยที่วิเคราะห์ลักษณะปัจจัยที่สัมพันธ์กับการติดเชื้อจากข้อมูลประชากรกว่า 7 ล้านรายในสหราชอาณาจักร ชี้ให้เห็นว่า ความเสี่ยงที่จะติดเชื้อนั้นสัมพันธ์กับเวลาที่ไปคลุกคลีหรือสัมผัสความเสี่ยง ยิ่งนานยิ่งเสี่ยง และความใกล้ชิดกับผู้ที่แพร่เชื้อ (4)

ตอกย้ำความสำคัญในการใช้ชีวิตประจำวัน ทั้งเรื่องการรักษาระยะห่าง และลดเวลาพบปะกับผู้อื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีอาการไม่สบาย

...เหนืออื่นใด การใส่หน้ากากป้องกันตัว จะช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้มาก

4. ในยุคปัจจุบัน ควรตรวจ ATK ไปถึงวันที่ 4-5 หลังมีอาการ (5)

งานวิจัยจากสหรัฐอเมริกา ชี้ให้เห็นว่า ป่วยแล้วตรวจ ATK วันแรก จะเจอผลบวกแค่ 30-60% (รูปที่ 2)

วันที่ 3 จะเจอเพียง 60-75%

หากตรวจจนถึงวันที่ 4-5 หลังเริ่มมีอาการ จะตรวจได้ราว 80-93%

นี่จึงเป็นเหตุผลที่แนะนำเสมอว่าให้ตรวจถึงวันที่ 4-5 หลังเริ่มป่วยครับ

...ป.ล.การตรวจโดยแยงโพรงจมูก ควรเพิ่มการป้ายบริเวณคอหอยด้วย จะช่วยเพิ่มโอกาสตรวจพบได้มากขึ้น