รู้แล้ว ทำไม "คนเกิดก่อนปี 2535" ถึงเสี่ยงเป็น "มะเร็งตับ" สูง

"หมอเจด" นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ได้ออกมาโพสต์ข้อความระบุว่า 

คนเกิดก่อนปี 2535 เช็กด่วน!

ระวัง! เสี่ยงมะเร็งตับสูง

หลายคนอาจคิดว่า “ไวรัสตับอักเสบบี” ฟังดูไกลตัว หรือเป็นโรคที่เกิดกับคนอื่น

แต่จริงๆ ถ้าใครเกิด ก่อนปี 2535 ต้องตั้งใจฟังเลย เพราะนี่คือปีสำคัญที่ประเทศไทยเพิ่งเริ่มฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบีให้เด็กแรกเกิดแบบทั่วประเทศ

หมายความว่า…ถ้าคุณเกิดก่อนหน้านั้น มีโอกาสสูงมากที่ คุณยังไม่มีภูมิคุ้มกัน หรืออาจติดเชื้อมานานแล้วโดยไม่รู้ตัว

1. ทำไมปี 2535 ถึงสำคัญ

ต้อเล่าแบบนี้ก่อนนะว่าตั้งแต่ปี 2535 รัฐบาลไทยได้บรรจุ วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี เข้าเป็นวัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็กแรกเกิดทุกคน

หมายความว่า เด็กที่เกิดหลังจากปีนั้นจะได้รับวัคซีนตั้งแต่แรกเกิด และมีโอกาสสูงที่จะมีภูมิคุ้มกัน

แต่ถ้าเกิด ก่อนปี 2535 เรามักจะไม่ได้ฉีดวัคซีนนี้ตั้งแต่เด็ก ซึ่งแปลว่าอาจ ไม่มีภูมิคุ้มกัน หรือไม่เคยรู้มาก่อนว่าตัวเองติดเชื้อมานานแล้ว

ปัญหาคือ ไวรัสตับอักเสบบี มันอยู่ในร่างกายได้เป็นสิบๆ ปีแบบเงียบๆ แล้วค่อยทำให้ตับเสียหาย

2. โรคนี้ร้ายยังไง

ไวรัสตับอักเสบบีมันโจมตีตับแบบเงียบๆ ลำดับเหตุการณ์จะประมาณนี้

ติดเชื้อ → ตับอักเสบเรื้อรัง → พังผืดในตับ → ตับแข็ง → มะเร็งตับ

เรื่องนี้สำคัญนะ เพราะจากข้อมูล คนที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีมีโอกาสเป็นมะเร็งตับมากกว่าคนทั่วไปถึง 100 เท่า!

และปัญหาคือ กว่าคนส่วนใหญ่จะรู้ตัว ก็เป็นตอนที่ตับเสียหายไปเยอะแล้ว

3. ติดเชื้อได้ทางไหนบ้าง

เชื้อนี้ติดต่อผ่านเลือดและสารคัดหลั่ง วิธีที่เจอบ่อยคือ

•แม่สู่ลูกตอนคลอด → ถ้าแม่ติดเชื้อ ลูกมีโอกาสติดเชื้อสูงมากถ้าไม่ได้รับวัคซีนทันที

•ใช้เข็มร่วมกัน → ทั้งจากการใช้ยาแบบฉีด หรือสัก/เจาะที่ไม่สะอาด

•มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน → เพราะเชื้ออยู่ในน้ำอสุจิและสารคัดหลั่งในช่องคลอด

•เลือดหรืออุปกรณ์ปนเปื้อน → เช่น การรับเลือดสมัยก่อนที่ยังไม่มีการตรวจเข้มงวด

บางคนอาจติดเชื้อตั้งแต่เด็กโดยไม่เคยรู้เลยด้วยซ้ำ

4. อาการก็มีนะ…แต่ส่วนใหญ่ไม่มี

ถ้าเป็นตับอักเสบเฉียบพลัน อาจมีอาการ เช่น

•ไข้ไม่ทราบสาเหตุ

•ตัวเหลือง ตาเหลือง

•ปวดชายโครงขวา

แต่ปัญหาคือ คนที่ติดเชื้อเรื้อรังส่วนใหญ่ ไม่มีอาการเลย เดินไปทำงาน ปาร์ตี้ ใช้ชีวิตปกติ จนวันหนึ่งไปตรวจสุขภาพแล้วเจอว่า “ตับแข็งแล้วนะครับ” แบบไม่ทันตั้งตัว

5. เช็กง่ายๆ ป้องกันได้

ถ้าคุณเกิดก่อนปี 2535 หมอแนะนำให้ไป ตรวจเลือดดูภูมิคุ้มกันและการติดเชื้อ โดยปกติจะตรวจ 3 ค่า

•HBsAg → มีเชื้ออยู่ไหม

•Anti-HBs → มีภูมิคุ้มกันหรือเปล่า

•Anti-HBc → เคยติดเชื้อมาก่อนหรือไม่

ถ้าผลออกมา ไม่มีเชื้อ + ภูมิคุ้มกันน้อยกว่า 10 mIU/mL ก็ไปฉีดวัคซีนป้องกันเลย ฉีดครบ 3 เข็มจบ ปลอดภัยระยะยาว

ข้อดี คือถ้าติดเชื้ออยู่จริงๆ จะได้รีบติดตามและดูแลตับตั้งแต่เนิ่นๆ ก่อนจะไปถึงขั้นตับแข็งหรือมะเร็งตับ

อย่างผมเองเนี่ยเคยตรวจมาแล้วครับตอนที่เป็นนักศึกษาแพทย์

ตอนนั้นเนี่ยก็ไม่ได้มีภูมิของตับอักเสบบีเหมือนกัน

เราก็เลยฉีดวัคซีนตับอักเสบบี เข้าไป เพื่อป้องกัน

ลองไปตรวจดูนะครับ ใช้เวลาไม่นาน ค่าใช้จ่ายไม่แรง แต่ป้องกันโรคร้ายแรงได้ตลอดชีวิต อย่ารอให้มีอาการ เพราะถ้ามีอาการแล้วอาจสายไป

ใครมีคำถามคอมเมนต์ไว้ได้เลยนะ