"หมอเจด" เตือนเส้นเลือดขอด ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ ระวังเสี่ยงตัดขา

วันที่ 5 ต.ค. 2568 "หมอเจด" นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ได้ให้ความรู้ด้านสุขภาพ เตือน "เส้นเลือดขอด" ไม่ใช่เรื่องเล็ก ระวังเสี่ยงตัดขาหรือเสียชีวิต โดยระบุว่า หลายคนมองว่าเส้นเลือดขอดเป็นธรรมดา เห็นเส้นปูดๆ ที่ขาแล้วไม่มั่นใจเวลาใส่กระโปรงหรือกางเกงขาสั้น

 

 

 

แต่ในความเป็นจริง มันอาจเป็น "สัญญาณของความผิดปกติในระบบไหลเวียนเลือด" ที่อันตรายกว่าที่คิดมากครับ เพราะเมื่อหลอดเลือดดำทำงานผิดปกติ เลือดจะคั่งอยู่ที่ขา เกิดแรงดันสูง จนค่อยๆ เปลี่ยนเป็นภาวะเรื้อรังที่อาจลุกลามถึงขั้นตัดขา หรือบางรายเสียชีวิตจากลิ่มเลือดอุดตันได้เลย

1. แผลเรื้อรัง เจ็บทรมาน และเสี่ยงตัดขา

เส้นเลือดขอดทำให้เลือดคั่งอยู่บริเวณขา เมื่อเลือดไหลกลับหัวใจได้ไม่ดี เนื้อเยื่อจึงขาดออกซิเจนและสารอาหาร ผิวหนังเริ่มคล้ำ แข็ง และเกิดแผลเรื้อรัง โดยเฉพาะบริเวณข้อเท้าหรือหน้าแข้ง แผลลักษณะนี้รักษายากมาก เจ็บทรมาน และต้องทำแผลทุกวันเป็นเวลานาน ถ้าแผลติดเชื้อรุนแรงหรือเนื้อเยื่อตาย อาจต้องตัดขาเพื่อรักษาชีวิตอย่ารอให้ถึงขั้นนี้ครับ

2. ลิ่มเลือดอุดตันในปอด (PE) อันตรายถึงชีวิต

เลือดที่คั่งอยู่นานอาจจับตัวเป็นลิ่ม (Thrombosis) เริ่มแรกจะปวด บวม แดงที่ขา แต่สิ่งที่อันตรายคือ หากลิ่มเลือดหลุดไปอุดที่ปอด จะทำให้หายใจไม่ออก เจ็บหน้าอก เหนื่อยเฉียบพลัน หรือหมดสติได้ในไม่กี่นาที ภาวะนี้เรียกว่า Pulmonary Embolism (PE) และถือเป็นภาวะฉุกเฉินที่มีอัตราเสียชีวิตสูงมาก สัญญาณเตือนที่ต้องรีบไปโรงพยาบาลทันที คือ ขาปวด บวม แดงร้อน ร่วมกับหายใจไม่ออกหรือเจ็บหน้าอก

3. อาชีพที่เสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอดมากที่สุด

งานที่ต้อง "ยืนนาน" เช่น พยาบาล ครู พนักงานขาย หรือช่างเสริมสวย เป็นกลุ่มที่มีแรงดันเลือดสะสมที่ขามากที่สุด ส่วนอีกกลุ่มคือ “นั่งนาน” เช่น พนักงานออฟฟิศ พนักงานขับรถ หรือแอร์โฮสเตส ก็เสี่ยงเช่นกัน เพราะเลือดไม่ถูกปั๊มกลับหัวใจ รวมถึงคนที่ตั้งครรภ์ อ้วน หรือกินยาคุมกำเนิด ก็มีโอกาสสูงขึ้น

สิ่งที่ควรทำ คือขยับร่างกายทุก 1–2 ชั่วโมง ยืดขา เดินสักนิด หรือหมุนข้อเท้าบ่อย ๆ เพื่อให้เลือดหมุนเวียนได้ดีขึ้นครับ

4. การใส่ถุงน่องรัดขา

ทั่วโลกยืนยันตรงกันว่า "ถุงน่องรัดขา" (Compression Stocking) เป็นวิธีที่ได้ผลจริงที่สุดในการป้องกันเส้นเลือดขอด เพราะมันช่วยบีบหลอดเลือดดำให้เลือดไหลกลับหัวใจดีขึ้น ลดการคั่งของเลือด และลดอาการบวม โดยเฉพาะคนที่ต้องยืนนาน นั่งนาน หรือเพิ่งผ่าตัดมา ใส่ทุกวัน = ลดเสี่ยงเส้นเลือดขอดและลิ่มเลือดอุดตันได้

5. อย่าชะล่าใจ เส้นเลือดขอดอาจพรากขาหรือชีวิตคุณ เส้นเลือดขอดไม่ใช่เรื่องเล็ก แต่คือ “สัญญาณเตือนจากระบบเลือดของคุณ”

• ปล่อยไว้ = เสี่ยงแผลเรื้อรัง ติดเชื้อ ตัดขา
• ลุกลาม = เสี่ยงลิ่มเลือดหลุดไปอุดปอดจนเสียชีวิต

ป้องกันตั้งแต่วันนี้ง่าย ๆ แค่ขยับตัวบ่อยขึ้น ยืดขาเวลาอยู่กับที่นาน ๆ รักษาน้ำหนักตัวให้เหมาะสม และใส่ถุงน่องรัดขาเป็นประจำ

"เส้นเลือดขอด" แค่เห็นเส้นปูดเล็ก ๆ ที่ขา แล้วคิดว่าเดี๋ยวก็หาย หรือปล่อยไว้ก่อนเพราะไม่เจ็บ ไม่ปวด แต่ในความเป็นจริง นั่นคือสัญญาณแรกของปัญหาการไหลเวียนเลือดที่กำลังค่อย ๆ แย่ลงโดยที่เราไม่รู้ตัว เพราะฉะนั้น อย่ารอให้เจ็บ อย่ารอให้ปูดชัด อย่ารอให้ขาเริ่มคล้ำก่อนค่อยดูแลครับ

เริ่มง่ายๆ วันนี้เลย ยืดขาทุกชั่วโมงเวลานั่งนาน ใส่ถุงน่องรัดขาเวลาเดินทางหรือยืนนาน ออกกำลังกายเบา ๆ อย่างเดินเร็วหรือว่ายน้ำ และคุมอาหารไม่ให้น้ำหนักเกินครับ

 

ขอบคุณ FB : หมอเจด