เปิดที่มา ทำไมถึงชื่อเมือง "หาดใหญ่" ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้อยู่ติดทะเล

หาดใหญ่ เมืองศูนย์กลางเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวของภาคใต้ ตั้งอยู่ในจังหวัดสงขลา แม้หลายคนคุ้นชื่อกันดี แต่ก็ยังมีคนจำนวนไม่น้อยที่อาจไม่ทราบว่า เมืองใหญ่แห่งนี้ไม่ได้อยู่ติดทะเลโดยตรง แม้จังหวัดสงขลาจะตั้งอยู่ริมอ่าวไทยก็ตาม โดยหาดใหญ่มีเพียงด้านเหนือที่เชื่อมต่อกับทะเลสาบสงขลาเท่านั้น ทำให้เกิดข้อสงสัยเสมอว่า เมืองที่ไม่ได้อยู่ริมทะเล ทำไมถึงชื่อ “หาดใหญ่”

ว่าด้วยเรื่องชื่อเมือง มีประวัติเล่าขานอยู่สองแนวทาง เรื่องแรกเล่าว่า ในอดีตมีหมู่บ้านหนึ่งตั้งอยู่ริมฝั่งคลองอู่ตะเภา บริเวณด้านใต้ของที่ว่าการอำเภอหาดใหญ่ปัจจุบัน พื้นที่ตรงนั้นมีหาดทรายขนาดใหญ่เพียงแห่งเดียว ชาวบ้านนิยมมาขุดทรายไปใช้ในการก่อสร้าง ซึ่งแม้จะขุดไปมากแค่ไหน ทรายก็เหมือนไม่เคยพร่อง ทำให้หมู่บ้านดังกล่าวได้รับชื่อว่า “หาดใหญ่” จากลักษณะของหาดทรายที่กว้างขวางนั้น

อีกตำนานหนึ่งระบุว่า ในอดีตบริเวณหมู่บ้านที่ปัจจุบันเรียกว่า “หาดใหญ่ใน” เคยมีต้นมะหาดใหญ่ยืนต้นอยู่ ชาวบ้านจึงใช้ต้นไม้ต้นนี้เป็นจุดอ้างอิงและเรียกพื้นที่แถบนั้นว่า “หาดใหญ่” ตามขนาดอันโดดเด่นของมะหาดต้นนั้น กระทั่งกาลเวลาผ่านไป ต้นมะหาดได้ล้มตายลง เหลือเพียงชื่อที่สืบต่อกันมาถึงปัจจุบัน