ประวัติศาสตร์ยังคงอยู่!! เปิดตำนาน "สระล้างดาบศรีปราชญ์" อนุสรณ์การตายของ..กวีเอกผู้ถูกเนรเทศแห่งกรุงศรีฯ ที่ยังมีให้เห็นจนถึงปัจจุบัน!!

 

           จากกระแสละครเรื่องบุพเพสันนิวาส สำหรับสัปดาห์นี้ได้ดำเนินมาถึงตอนอวสาน และได้มีการเปิดตัวละครตัวใหม่นั่นก็คือ ศรีปราชญ์ ซึ่งเป็นพี่ชายของขุนศรีวิสารวาจา ศรีปราชญ์ เป็นกวีเอกคนหนึ่งในสมัยสมเด็จ พระนารายณ์มหาราช กษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา เป็นบุตรของพระโหราธิบดี เขาเข้ารับราชการตั้งแต่มีอายุได้เพียง ๙ ขวบ และนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา จึงกลายเป็นกวีเอกของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แต่สุดท้ายด้วยความสามารถของศรีปราชญ์ที่เด่นเกินหน้าเกินตาใครๆ พร้อมนิสัยเจ้าชู้ไม่ดูตาม้าตาเรือ จนกระทั่งทำให้ศรีปราชญ์มีจุดจบที่น่าสะเทือนใจที่สุดคือ การถูกสั่งให้ประหารชีวิต 

 

 

          ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช มีอนุสรณ์สถานศรีปราชญ์ ตั้งอยู่ภายในโรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช ฝั่งก.ณ.๑ ประกอบด้วยสระล้างดาบศรีปราชญ์และอนุสาวรีย์ศรีปราชญ์ สระล้างดาบศรีปราชญ์ถือกันตามตำนานว่าเป็นอนุสรณ์การตายของศรีปราชญ์ ผู้เป็นกวีเอกในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยา แต่ถูกเนรเทศมาอยู่ ณ เมืองนครศรีธรรมราช ต่อมาเกิดมีความขัดเคืองใจแก่เจ้านครศรีธรรมราช จึงถูกสั่งประหาร หลังจากประหารศรีปราชญ์แล้วเพชฌฆาตได้นำดาบมาล้างที่สระแห่งนี้ เล่ากันว่าแต่เดิมสระล้างดาบมีขนาดใหญ่มากคือตั้งแต่บริเวณหลังจวนผู้ว่าราชการจังหวัดปัจจุบัน จนถึงหลังโรงเรียนอนุบาลนครศรีธรรมราช แต่ต่อมาเกิดความตื้นเขิน และบางส่วนทางเทศบาลจำเป็นต้องถมเพื่อตัดถนน จึงเหลือให้เห็นเพียงสระที่อยู่ในเขตโรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราชเท่านั้น

 

 

        อย่างไรก็ตาม ขุนอาเทศคดี ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของเมืองนครได้แย้งว่า สระดังที่กล่าวนั้นหาใช้สระล้างดาบศรีปราชญ์ไม่ หากเป็นสระที่ขุดขึ้นใหม่ในพ.ศ. ๒๔๔๘ เพื่อให้เจ้านายฝ่ายในที่ยังทรงพระเยาว์ได้พายเรือเล่น ทั้งยังได้ยืนยันว่า สระล้างดาบศรีปราชญ์แท้จริงนั้น อยู่บริเวณหลังศาลาประดู่หก แต่ในปี พ.ศ. ๒๔๗๖ ถูกถมเพื่อสร้างที่ทำการและที่พักข้าหลวงภาค 8ซึ่งในปัจจุบันเป็นที่ตั้งบ้านพักประมงจังหวัด และศูนย์จักรกลขององค์การบริหารส่วนจังหวัด

 

 

            ด้วยความที่สระล้างดาบศรีปราชญ์บริเวณโรงเรียนกัลยาณีศรีธรรมราช เป็นเพียงสถานที่เดียวในจังหวัดนครศรีธรรมราช ที่บ่งบอกถึงเหตุการณ์การประหารชีวิตศรีปราชญ์ในครั้งนั้น ประกอบกับการที่ชาวกัลยาณีศรีธรรมราชและชาวเมืองนครศรีธรรมราช ให้ความเคารพสักการะศรีปราชญ์ ว่าเป็นบรมครูแห่งกานท์กลอนคนหนึ่งของประเทศ จึงทำให้ทุกองค์กรในโรงเรียน และจังหวัด เห็นพ้องต้องกันว่าสมควรสร้างอนุสาวรีย์ศรีปราชญ์ จึงร่วมกันประสานงานเพื่อจัดสร้างอนุสาวรีย์ศรีปราชญ์โดยกรมศิลปากรเป็นผู้ออกแบบรูปหล่อโลหะ และ ทำพิธีทางศาสนา พราหมณ์และพุทธ โดยประดิษฐานอนุสาวรีย์ ณ ทิศหรดีแห่งสระล้างดาบศรีปราชญ์ ซึ่งอนุสรณ์ศรีปราชญ์ ได้ดำเนินการแล้วเสร็จในสมัยผู้อำนวยการอนันต์ สุนทรานุรักษ์

             ในวันที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานในพิธีเปิดอนุสาวรีย์ศรีปราชญ์ ยังความปลาบปลื้มแก่ชาวกัลยาณีศรีธรรมราชและชาวนครศรีธรรมราชเป็นล้นพ้น

 

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก : http://www.kanlayanee.ac.th