เผยพระราชพิธีโบราณ! "การถวายหน้ากากทองคำและการหักหวี" ในพิธีสรงน้ำพระบรมศพของพระมหากษัตริย์ ในประวัติศาสตร์ชาติไทย

           ทางเฟซบุ๊กเพจ คลังประวัติศาสตร์ไทย ที่ให้ข้อมูลทางด้านประวัติศาสตร์ของประเทศไทย จึงได้นำข้อมูลเรื่องโบราณราชประเพณี การถวายหน้ากากทองคำ-หักหวี ในพิธีสรงน้ำพระบรมศพของพระมหากษัตริย์ และพระราชวงศ์ชั้นสูง ดังกล่าว มาเผยแพร่ให้ประชาชนทั่วไปได้รับทราบโดยทั่วกัน

 

      

    โดยระบุว่า ในการพระราชพิธีพระบรมศพของพระมหากษัตริย์ และพระราชวงศ์ชั้นสูงนั้น เมื่อมีการสวรรคต หรือสิ้นพระชนม์ลง ก็จะมีการพระราชพิธีถวายน้ำสรงพระบรมศพ ถวายเครื่องขาวทรงพระบรมศพ และถวายเครื่องบรมราชภูษิตาภรณ์ (เครื่องทรงพระบรมศพเต็มยศพระมหากษัตริย์ หรือ พระอัครมเหสี) อย่างเต็มที่ จากนั้นเจ้าพนักงานถวายพระสาง (หวี) แก่องค์ประธานเพื่อทรงหวีพระเกศาพระบรมศพขึ้นหนึ่งครั้ง ลงหนึ่งครั้ง และขึ้นอีกหนึ่งครั้ง จากนั้นทรงหักพระสางวางที่พานซึ่งเจ้าพนักงานเชิญอยู่

          ครั้งพิธีสรงน้ำพระบรมศพพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 นั้น สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ ผู้เป็นอัครมเหสีทรงเป็นผู้หักพระสางนี้เอง จากนั้นเจ้าพนักงานจะถวายขี้ผึ้งแผ่จนเต็มพระพักตร์ และอุดพระทวารทั้งเก้า (สำหรับในอดีตที่ยังไม่มีการถวายยาฉีดฟอร์มาลีน) 

 

 

 

 จากนั้นเจ้าพนักงานจะอัญเชิญ "พระสุพรรณจำหลักปริมณฑลฉลองพระพักตร์" หรือที่เข้าใจง่าย ๆ ก็คือแผ่นทองคำจำหลักลายปิดพระพักตร์ เพื่อเป็นการถวายพระเกียรติพระบรมศพ เพื่อไม่ให้เห็นพระพักตร์หากพระบรมศพมีสภาพที่มิบังควรเห็น

(จากภาพยนตร์เรื่องสุริโยไท เมื่อเจ้าพนักงานถวายแผ่นพระพักตร์ทองคำถวายพระบรมศพสมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร)

 

จากนั้นถวายมหาสุกำพระบรมศพ(มัดตราสัง)โดยใช้สายสิญจน์พันที่พระศอ พระดัชนี และ พระบาท ตามนัยคติทางพระพุทธศาสนาว่า บ่วงทั้งหลายคือ บุตร ทรัพย์ ภรรยา

ต่อมาก็มีคล้ายพิธีราษฎร์คือ ถวายซองทองคำ มีดอกไม้ธูปเทียนใส่พระหัตถ์ไว้ เพื่อไปทรงสักการะเจดีย์พระจุฬามณีบนดาวดึงส์ ที่มีความเชื่อว่า ท้าวสักกกะเทวราชทรงสร้างเพื่อประดิษฐานพระเกศโมลีและพระเขี้ยวแก้วด้านขวาของพระพุทธเจ้า จากนั้นเมื่อถวายมหาสุกำพระบรมศพแล้ว จึงเชิญพระบรมศพประดิษฐานบนผ้าขาวสองชั้น และผ้าเยียระบับอีกหนึ่งชั้น วางให้เหลี่ยมๆกันและเชิญพระบรมศพจัดในท่านั่ง

 

 

          ทั้งนี้ทางเพจ คลังประวัติศาสตร์ไทย ยังได้นำตัวอย่างภาพโบราณราชพิธีดังกล่าวมาโพสต์ให้ได้ชมกัน เพื่อความเข้าใจที่ชัดเจน โดยมีคำอธิบายประกอบรูประบุไว้ดังนี้

 

          จากภาพด้านบน พระราชพิธีสรงน้ำพระบรมศพ สมเด็จพระเจ้ากรุงกัมพูชาธิบดี ศรีสวัสดิ์ ประดิษฐานอยู่บนพระแท่น ที่พระพักตร์ทรงแผ่นทองคำจำหลักลายก่อนอัญเชิญพระบรมศพลงในพระบรมโกศ

 

          จากภาพด้านล่างซ้าย แผ่นทองคำจำหลักลายปิดพระพักตร์ พระชฏาห้ายอด และหวีในพิธีสรงน้ำพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาล 7

 

          จากภาพด้านล่างขวา บางส่วนจากภาพยนตร์เรื่องสุริโยไท เมื่อเจ้าพนักงานถวายแผ่นพระพักตร์ทองคำถวายพระบรมศพสมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร

 

คลังประวัติศาสตร์ไทย , kapook.com