ตักบาตรเป็งปุ๊ด ฮีตฮอยล้านนา พร้อม ไหว้สา พระอุปคุต เป็นสิริมงคล ได้บุญกุศลแรงนัก

ประเพณีตักบาตรเที่ยงคืน หรือ"พิธีตักบาตรเป็งปุ๊ด" เป็นประเพณีของทางภาคเหนือ ในทุกปีที่มีวันขึ้น ๑๕ ค่ำที่ตรงกับวันพุธ โดยไม่เจาะจงว่าต้องอยู่ในเดือนใด พระภิกษุสามเณรในเมืองทุกรูปจะออกบิณฑบาตในตอนเที่ยงคืน โดยมีความแตกต่างของการนับเวลาคือ ที่ จ.เชียงใหม่ จะตักบาตรคืนวันอังคารหลังเวลา ๐๐.๐๐ น. ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เข้าสู่วันพุธ ในขณะที่ จ.เชียงราย ลำปาง และแม่ฮ่องสอน จะใส่ตักบาตรในคืนวันพุธเวลา ๒๔.๐๐ น. เป็นต้นไป

ทั้งนี้ ในบางปีอาจจะมีครั้งเดียว หลายครั้ง หรือไม่มีเลยก็ได้ เป็นประเพณีนิยมที่มีเฉพาะในภาคเหนือเท่านั้น สำหรับประวัติความเป็นมาของประเพณีตักบาตรเที่ยงคืนนี้ เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัด แต่เข้าใจว่าทางภาคเหนือคงรับเอามาจากพม่าอีกต่อหนึ่ง พม่ามีความเชื่อว่า พระอุปคุตซึ่งเป็นภิกษุที่พระพุทธเจ้าทรงเป็นองค์อุปัชฌาย์ เมื่อสำเร็จเป็นพระอรหันต์แล้ว ได้เสด็จลงไปจำศีลภาวนาอยู่ ณ สะดือทะเล ในรอบ ๑ ปีจะขึ้นมาโปรดชาวเมืองก่อนเวลารุ่งอรุณ

ชาวพม่ามักตื่นแต่ตอนกลางดึก เพื่อเตรียมอาหารไว้ใส่บาตรพระอุปคุต โดยมีคติความเชื่อว่า หากผู้ใดได้ทำบุญตักบาตรพระอุปคุตแล้วจะได้บุญใหญ่หลวง เกิดโชคลาภ และความเป็นสิริมงคลในชีวิต คติความเชื่อนี้ จึงทำให้พุทธศาสนิกชนถือปฏิบัติสืบทอดกันมาแต่ครั้งบรรพบุรุษ ชาวไทยภาคเหนือล้านนาเองก็สืบสานประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ดมาไม่ต่ำกว่า ๒๕๐ ปี จากหลักฐานประวัติของวัดที่มีการบูรณะฟื้นฟูครั้งใหญ่ใน พ.ศ.๒๓๐๐ พบว่ามีการสืบทอดประเพณีตักบาตรเป็งปุ๊ดมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเจ้าอาวาสวัดทุกยุคทุกสมัย ได้จัดประเพณีตักบาตรเที่ยงคืนถือปฏิบัติโดยทั่วไปในภาคเหนือ แต่พบมากใน จ.เชียงใหม่ และเชียงราย เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากพม่า ในยุคที่อาณาจักรล้านนาเป็นเมืองขึ้นของพม่า ในช่วง พ.ศ.๒๑๐๑-๒๓๑๗ กระทั่งวัฒนธรรมไทยลื้อ ได้หล่อหลอมผสมผสานกับวัฒนธรรมล้านนา และวัฒนธรรมของคนไทยใหญ่ในรัฐฉาน ของพม่า ปฏิบัติมาจนถึงทุกวันนี้

ในคืนที่ย่างเข้าสู่วันพุธที่ตรงกับวันเพ็ญ 15 ค่ำ เป็นค่ำคืนที่ดวงจันทร์เต็มดวง ชาวล้านนาในอดีต มีความเชื่อว่าในอดีตมี พระอรหันต์องค์หนึ่ง ชื่อพระมหาอุปคุตเป็นพระอรหันตเจ้าที่มีอิทธิฤทธิ์ สามารถดลบันดาลโชคลาภวาสนาได้ออกจากการเข้าฌานสมาบัติใต้สะดือทะเลในค่ำคืนย่างเข้าวันพุธซึ่งตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ แปลงกายเป็นสามเณรน้อยขึ้นมาโปรดสัตว์โลก และเชื่อกันว่าหากผู้ใดได้ทำบุญตักบาตรพระมหาอุปคุต จะบังเกิดให้ ผู้นั้นเป็นผู้มีบุญมีโชคลาภวาสนาร่ำรวยเงินทอง และสร้างความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตอย่างที่สุด สำหรับปีนี้ 2562 วันตักบาตรเป็งปุ๊ด มีกำหนดจัด 2ครั้ง คือ คืนวันที่ 19 มีนาคม2562 และ คืนวันที่ 10 ธันวาคม 2562 ซึ่งนอกเหนือจากชาวเหนือที่ยังคงสืบสาน ฮีตฮอย ประเพณีล้านนา เก่าแก่ไว้แล้ว ในแต่ละปีสถานที่ที่มีการจัดงานในแต่ละจังหวัดทางเหนือ ก็จะมีพุทธศาสนิกชนชาวไทยทั่วทุกสารทิศเดินทางเข้ามาร่วมงาน ตักบาตรเป็งปุ๊ด กันอย่างเนืองแน่น 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

- ผู้ว่าฯหนองคาย...พร้อมด้วยพุทธศาสนิกชนชาวหนองคายและชาวลาว ทำบุญตักบาตรเนื่องในวันมาฆบูชา ประจำปี 2562

- "บัณฑิต มอ.ปัตตานี" ตักบาตรพระโดยมี "ชาวไทยมุสลิม" ช่วยปั่นจักรยาน

- "ลุงตู่" โพสต์ภาพลงไอจีควง "อาจารย์น้อง" ตักบาตรทำบุญ ชาวเน็ตแห่อวยพร ปีใหม่ให้สุขภาพแข็งแรง

 

(ข้อมูล : วิกิพีเดีย,เทสบาลนครเชียงราย)

(คลิปภาพ:บิ๊กบัง ภูซาง 123คนดีมีน้ำใจ)

 ติดตามข่าวที่น่าสนใจอื่นๆได้ใน www.Tnews.co.th