ถ้าไม่ตั้งสมเด็จวัดปากน้ำแล้วจะตั้งใคร?!?ย้อนคำวิษณุ-พระสังฆราชเป็นใครไม่ได้นอกจากสมเด็จช่วง แต่นายกฯไม่เอาด้วย สุดท้ายถวายคืนพระราชอำนาจ??

จากกรณีที่ประชุมคณะรัฐมนตรี มีมติอนุมัติให้สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี รับโอน พ.ต.ท.พงศ์พร พราหมณ์เสน่ห์ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (พศ.) เป็นผู้ตรวจราชการสำนักนายกรัฐมนตรี สำนักงานปลัดนายกรัฐมนตรี หลังจากนั้น ก็มีการแต่งตั้งเห็นชอบนายมานัส ทารัตน์ใจ อธิบดีกรมศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ให้มาดำรงตำแหน่ง ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนา (ผอ.พศ.) โดยได้ผ่านความเห็นชอบของนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรีเรียบร้อยแล้วนั้น ต่อมามีการตั้งข้อสังเกตจากประชาชนทั่วไปรวมทั้งสื่อมวลชนในปรากฏการณ์ดังกล่าวด้วยคำถามที่ยังคาใจว่า พ.ต.ท.พงศ์พร ผิดอะไร ใครอยู่เบื้องหลังคำสั่ง ที่สำคัญเหนือประการใดเรื่องนี้เกี่ยวเนื่องกับพระบางรูปในมหาเถรสมาคมหรือไม่ นี่เป็นเพียงข้อสังเกตุอันเป็นคำถามที่ยังอึงอลอยู่ในสังคมชาวพุทธอยู่ ณ ขณะนี้

       ย้อนไปในช่วงที่กำลังมีการจะแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราช ซึ่งในวันที่ 13 ม.ค. 59 นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี กล่าวถึง กรณีมหาเถรสมาคม ประชุมลับเมื่อวันที่ 5 ม.ค. พร้อมมีมติเสนอชื่อสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ เป็นสมเด็จพระสังฆราช พระองค์ใหม่ว่า ประชุมทุกครั้งก็ลับทั้งนั้น ลับหรือไม่ลับจึงไม่มีความแตกต่าง ปัญหาคือวาระที่ประชุมบอกให้คนรู้ก่อนหรือไม่ ส่วนจะครบองค์ประชุมหรือไม่นั้นไม่ทราบ หากมีมติใดออกมาก็เสนอมายังรัฐบาลได้ ถ้าการประชุมมีมติรับรองถูกต้องก็จบ ตามขั้นตอนหากรัฐบาลได้รับรายชื่อมา จะต้องตรวจสอบว่าการพิจารณาเสนอชื่อมาทำถูกหรือไม่ แต่ไม่มีหน้าที่ไปดูความประพฤติหรือความเหมาะสม เพราะไม่มีอำนาจ แต่รัฐบาลจะไม่นำสิ่งซึ่งเป็นความขัดแย้งขึ้นกราบบังคมทูลฯ

 

        “ เรื่องนี้พระมหากษัตริย์ทรง พระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาสมเด็จพระสังฆราชตามที่นายกรัฐมนตรีนำขึ้นทูลเกล้าฯโดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคม ซึ่งจะต้องเสนอเห็นชอบสมเด็จพระราชาคณะผู้มีอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์ ก็ชัดเจนอยู่แล้วว่าเป็นสมเด็จช่วง วัดปากน้ำจะมา พูดเป็นอย่างอื่นให้ยุ่งทำไม ถ้าไม่ตั้งสมเด็จวัดปากน้ำแล้วจะตั้งใคร ไม่ชอบสมเด็จวัดปากน้ำไม่ว่า แต่ถ้าไม่ตั้งแล้วไปตั้งใคร ถึงจะตั้งโดยชอบด้วยกฎหมาย หลายครั้งที่ตั้งสมเด็จพระสังฆราชในอดีตมีปัญหา เมื่อมีปัญหาถ้าตั้งได้ก็จบ ครั้งนี้ไม่ได้มีการแย่งชิง แต่ที่มีปัญหาคือ ลูกศิษย์ที่อยากให้อาจารย์ตัวเองได้เป็น จึงควรปล่อยให้เป็นไปโดยธรรมชาติ อย่าให้ผิดธรรมชาติ”

       ทั้งนี้เมื่อสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก สิ้นพระชนม์และพระราชทานเพลิงพระศพไปแล้ว ตามขั้นตอนก็จะมีการเสนอนามพระเถระผู้ใหญ่ที่มีอาวุโสสูงสุดขึ้นเป็นสมเด็จพระสังฆราช มติมหาเถรสมาคมวันที่ 5 มกราคม 2559 เห็นชอบให้เสนอนามสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ) เจ้าอาวาสวัดปากน้ำภาษีเจริญ ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช ขึ้นเป็นสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 20 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ในฐานะที่เป็นพระราชาคณะอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์

 

       โดยตามขั้นตอนพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี จะต้องนำเรื่องขึ้นกราบบังคมทูลโปรดเกล้าฯและรับสนองพระบรมราชโองการ แต่ก็มีเรื่องอื่นๆตามมาอาทิเช่นมีการเสนอให้คณะกรรมการกฤษฎีกาตีความว่าใครจะเป็นผู้เสนอชื่อของสมเด็จพระสังฆราชระหว่างมหาเถรสมาคม (มส.)กับนายกรัฐมนตรี  เรื่องนี้คณะกรรมการกฤษฎีกาตีความในมาตรา 7 ของ พ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2505 ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2535 ประเด็นขั้นตอนการเสนอนามสมเด็จพระสังฆราชและแนวทางการปฏิบัติ ซึ่งออกมาว่าผู้เสนอนามเป็นมส.เพื่อให้นายกรัฐมนตรีนำความกราบบังคมทูลโปรดเกล้าฯแต่งตั้งและรับสนองพระบรมราชโองการ

       “คณะกรรมการกฤษฎีกาตีความว่าเป็นอำนาจใครก็ถือว่ายุติ อำนาจของตนคือนำรายชื่อสมเด็จพระสังฆราชขึ้นทูลเกล้าฯ ก็ต้องปฏิบัติตามกฎหมาย แต่เมื่อยังมีปัญหาเรื่องคดีก็ยังไม่สามารถเสนอรายชื่อขึ้นทูลเกล้าฯได้ ขณะเดียวกันต้องดูสถานการณ์ความเรียบร้อยของบ้านเมืองด้วย เพราะจะเกิดปัญหาทะเลาะขัดแย้งกัน โดยอย่ามองสังคมในแง่ดีเพียงอย่างเดียว” พล.อ.ประยุทธ์ 10 ก.ค.59

 

       อย่างไรก็ตามสำหรับคดีคือกรณีกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ตรวจสอบรถเบนซ์ โดยเรื่องเกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2556 และในปี 2558 มีคนมาร้องว่ารถคันดังกล่าวนำเข้าโดยผิดกฎหมาย จึงมีการตรวจสอบโดยมีความเชื่อมโยงกับคดีเกิดเพลิงไหม้รถหรูหราที่จังหวัดนครราชสีมา เมื่อรับคดีก็ตรวจสอบรถยนต์ 6,000 กว่าคัน โดยรถยนต์ยี่ห้อเมอร์เซเดส เบนซ์ ทะเบียน ขม 99 กรุงเทพมหานคร เป็นหนึ่งในนั้น และดีเอสไอสรุปว่าขั้นตอนต่างๆ ทั้งการนำเข้า การจดประกอบ การเสียภาษีสรรพสามิต และการจดทะเบียน รถยนต์ยี่ห้อเมอร์เซเดส เบนซ์ ทะเบียน ขม 99 กรุงเทพมหานคร ล้วนไม่ชอบและเข้าข่ายความผิดกฎหมายหลายบท เช่น พ.ร.บ.ศุลกากร พ.ร.บ.สรรพสามิต กฎหมายอาญาเรื่องแจ้งข้อความเป็นเท็จ-การปลอมแปลงเอกสาร ซึ่งเมื่อผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราชคือสมเด็จช่วง วรปุญฺโญ และทำหน้าที่ประธานมส. ยังมีคดีรถเบนซ์อยู่ นายกรัฐมนตรีจะนำชื่อขึ้นกราบบังคมทูลสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 20 จึงไม่เหมาะสมเพราะเมื่อคดียังไม่สิ้นสุดก็ไม่สมควร และนำไปสู่ความขัดแย้งขยายวงยิ่งขึ้น

       นอกจากนี้เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม 2559 สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ได้ประชุมพิจารณาวาระเร่งด่วนร่างพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่...) พ.ศ..... โดยสาระสำคัญคือแก้ไขมาตรา 7 ของ พ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2505 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2535 ในเรื่องการแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราช โดยมีเนื้อหาว่า “พระมหากษัตริย์ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชองค์หนึ่ง และให้นายกรัฐมนตรีลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ” ซึ่งหลักการแก้ไขว่า ร่าง พ.ร.บ.คณะสงฆ์ฉบับที่... พ.ศ..... มีหลักการเพื่อขอแก้ไขพ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2505 เพียงประเด็นเดียว คือการสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชในมาตรา 7 สำหรับเหตุผลในการเสนอร่างดังกล่าว เพราะตามโบราณราชประเพณีที่ได้ปฏิบัติสืบทอดกันมาช้านาน พระมหากษัตริย์ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราช โดยมีการระบุไว้ใน พ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2484 มาตรา 5 ดังนั้นจึงสมควรบัญญัติให้สอดคล้องโบราณราชประเพณี โดยให้นายกฯ เป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ จึงจำเป็นต้องตราพ.ร.บ.นี้ขึ้นมา

 

        ขณะที่ในวันดังกล่าว นายตวง อันทะไชย สนช. กล่าวว่า สมัยรัชกาลที่ 4 สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 7 สิ้นพระชนม์ ตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชว่างลงไม่มีการแต่งตั้งสมเด็จรูปใดขึ้นมา จนถึงรัชกาลที่ 5 จึงมีการแต่งตั้งสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 8 สะท้อนให้เห็นว่าเป็นพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ แต่ต่อมามีการแก้ไข พ.ร.บ.คณะสงฆ์แก้ไขเพิ่มเติมในปี 2535 ที่ให้มหาเถรสมาคม (มส.) เสนอชื่อแล้วให้นายกฯ นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย แต่ก็มีปัญหาว่าตกลงนายกฯ หรือ มส.ใครเป็นผู้เสนอรายชื่อ แล้วข้อเท็จจริงทางกฎหมายคืออย่างไรกันแน่ โดยการแก้ไขนั้นเป็นหนทางเดียว ที่ต้องแก้มาตรา 7 กลับไปสู่ร่างเดิมที่ไม่มีปัญหา ถวายคืนพระราชอำนาจ ซึ่งในที่สุดที่ประชุมก็ผ่านการพิจารณา และนายกฯนำร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าวขึ้นทูลเกล้าฯถวาย เพื่อให้มีผลบังคับใช้ ต่อมานั่นเอง