หมอเตือนเอง "5สิ่ง" ห้ามทำเด็ดขาด ถ้าไม่อยากเป็น "ริดสีดวง"

"หมอเจด" นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ได้ออกมาโพสต์ข้อความระบุว่า 

ไม่อยากเป็นริดสีดวง อย่าทำ 5 อย่างนี้

พูดถึง “โรคริดสีดวง” หลายคนเบ้หน้าเลยใช่ไหมครับ ทั้งเจ็บ ทั้งทรมาน บางคนถึงขั้นต้องผ่าตัด

ทั้งที่จริง ๆ โรคนี้ป้องกันได้เยอะมาก เพียงแค่เลี่ยงพฤติกรรมบางอย่างที่ทำร้าย “เส้นเลือดรอบทวารหนัก”

วันนี้ผมเลยอยากมาเล่า 5 เรื่องใกล้ตัวที่ถ้าปรับได้ ชีวิตจะสบายขึ้นเยอะ

1. นั่งถ่ายนานเกินไป (โดยเฉพาะเล่นมือถือ)

ใครเป็นบ้าง เข้าห้องน้ำทีเป็น 10–15 นาที เพราะมัวแต่เลื่อนฟีดมือถือ บอกเลยว่าพฤติกรรมนี้เสี่ยงสุด ๆ

เวลานั่งบนโถ น้ำหนักตัวเราจะกดลงที่เส้นเลือดรอบทวารตลอด ทำให้เส้นเลือดบวม พองง่ายขึ้น

แค่เราเพิ่มแรงดันตรงนี้นาน ๆ ผนังเส้นเลือดจะอ่อนแอ และกลายเป็นริดสีดวงได้ง่าย

จำไว้นะครับว่า “เข้าห้องน้ำตั้งใจถ่ายอย่างเดียว ถ้าไม่ออกก็ลุก อย่าฝืน และอย่าเล่นมือถือเพลิน”

2. เบ่งแรงทั้งที่ไม่มีถ่าย

บางคนรู้สึกอยากถ่ายนิด ๆ ก็รีบเข้าห้องน้ำ แต่พอไม่ออกก็เบ่งสุดชีวิตจนหน้าแดง

การเบ่งแบบนี้ทำให้แรงดันในช่องท้องพุ่งสูง ส่งแรงไปที่หลอดเลือดรอบทวารทันที

กลายเป็นเหมือนเอาลมอัดใส่ลูกโป่งแรง ๆ ทุกวัน ๆ จนมันโป่ง

ในทางการแพทย์ เราเรียกกลไกนี้ว่า “Valsalva maneuver”

และนี่คือสาเหตุหลักของริดสีดวงภายในในคนวัยทำงาน

ผมเลยอยากบอกว่า ถ่ายไม่ออกอย่าฝืน แต่ให้กลับมาจัดระบบอาหาร ดื่มน้ำ กินผักผลไม้ให้พอ

เพื่อให้อุจจาระนุ่มและถ่ายง่ายตามธรรมชาติ

3.กินแป้งเยอะ แต่ผักแทบไม่มี

ชีวิตเร่งรีบทำให้หลายคนกินพวกอาหารแปรรูป หรือกินอะไรที่ง่ายๆ อย่างขนมปัง เบเกอรี่

พวกนี้เป็น อาหารไฟเบอร์ต่ำทำให้ก้อนอุจจาระแข็ง ต้องเบ่งเยอะ ซึ่งกดเส้นเลือดทุกครั้งที่ถ่าย

อันนี้สำคัญมากนะ ไฟเบอร์ทำให้ก้อนอุจจาระนุ่ม เคลื่อนผ่านลำไส้ได้ดีขึ้น

แถมยังช่วยลดอาการเลือดออกในคนที่มีริดสีดวงอยู่แล้วด้วย ซึ่ง WHO แนะนำให้กินไฟเบอร์หรือผัก 25-35 กรัมต่อวันนะครับ

4.ดื่มน้ำน้อย + ชอบกลั้นอึ

ใครทำงานเพลินแล้วกลั้นถ่าย หรือดื่มแต่น้ำหวาน กาแฟ แต่น้ำเปล่าแทบไม่แตะ

ระวังเลยครับ เพราะพอร่างกายขาดน้ำ ลำไส้จะดึงน้ำจากอุจจาระออกไปเพิ่ม ทำให้มันแข็งเหมือนดินเหนียว เวลาถ่ายจะขูดผนังทวารหนักทุกครั้ง และถ้าเรากลั้นบ่อย ๆ ก้อนอุจจาระจะค้าง ยิ่งแข็ง ถ่ายยากขึ้นอีก เป็นวงจรที่พาไปสู่ริดสีดวงกับแผลทวารแบบไม่รู้ตัว

วิธีแก้ง่ายมาก ปวดเมื่อไหร่ก็ไปเข้าเถอะครับ อย่าไปกลั้นเลย อย่าฝืนเก็บไว้ และดื่มน้ำเปล่าอย่างน้อยวันละ 1.5–2 ลิตรให้เพียงพอ

5.ยกของหนัก หรือออกแรงผิดท่า

ใครทำงานยกของ ยกเวท หรือออกกำลังแบบเกร็งท้องแรง ๆ บ่อย ๆ ถือว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยงเลย

เพราะทุกครั้งที่เกร็งท้อง แรงดันในช่องท้องจะสูงขึ้น ดันเลือดไปที่หลอดเลือดรอบทวาร ทำให้โป่งพองง่ายขึ้น

เทคนิคป้องกันคือเวลาออกแรงให้ใช้ท่าถูกต้อง งอเข่า ใช้ขาออกแรง ไม่เกร็งท้องเกินไป

และถ้าเป็นสายยกเวท ควรฝึกหายใจให้ถูกจังหวะ (หายใจออกตอนยก) จะช่วยลดแรงดันลงได้เยอะ

ทั้งหมดนี้ดูเป็นเรื่องเล็กๆ ในชีวิตประจำวัน แต่มีผลใหญ่กับเส้นเลือดรอบทวาร

ถ้าเราเลี่ยง 5 พฤติกรรมนี้ได้ จะลดความเสี่ยงริดสีดวงก็ลดลง ใครมีคำถามคอมเมนต์ได้เลยนะ