ใครเป็น "กรดไหลย้อน" แล้วมี 5 อาการนี้ ระวัง เป็น "มะเร็งหลอดอาหาร"

"หมอเจด" นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ได้ออกมาโพสต์ข้อความระบุว่า 

หลายคนเป็นกรดไหลย้อนมานานเป็นปี ๆ แต่คิดว่าแค่ “แสบคอ–เรอเปรี้ยว” เดี๋ยวก็หาย ทั้งที่จริงแล้วกรดไหลย้อนเรื้อรังเป็นภาวะอักเสบสะสมที่กัดเยื่อบุหลอดอาหารทุกวันแบบเงียบ ๆ ถ้าปล่อยไว้หลายปี หลอดอาหารจะเริ่มเปลี่ยนโครงสร้างจนเข้าสู่ภาวะเสี่ยงมะเร็งหลอดอาหารได้โดยไม่รู้ตัว วันนี้อยากให้ลองเช็ก 5 อันตรายที่เกิดขึ้นจากกรดไหลย้อนเรื้อรัง ว่ามันร้ายกว่าที่คิดแค่ไหนครับ

1) กรดกัดเยื่อบุหลอดอาหารจน “อักเสบเรื้อรัง” ทุกวัน

กรดไหลย้อนซ้ำ ๆ ทำให้เยื่อบุหลอดอาหารถูกกรดกัดอย่างต่อเนื่อง เกิดเป็นแผลเล็ก ๆ ที่รักษาไม่หายสักที คนส่วนใหญ่จะคุ้นเคยกับอาการแสบอก เรอเปรี้ยว แต่ไม่รู้ว่าแผลพวกนี้คือจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงระดับเซลล์ ถ้าปล่อยเรื้อรังเกิน 6–12 เดือน การอักเสบจะลามลึกขึ้น ทำให้กลืนลำบาก เจ็บหน้าอก และเสี่ยงพัฒนาเป็นภาวะหลอดอาหารอักเสบขั้นรุนแรงครับ

2) เกิดภาวะ “Barrett’s Esophagus” จุดเริ่มต้นของมะเร็งหลอดอาหาร

นี่คือภาวะที่อันตรายที่สุดจากกรดไหลย้อนเรื้อรัง เมื่อเยื่อบุหลอดอาหารโดนกรดทำร้ายซ้ำ ๆ เซลล์จะเริ่ม “เปลี่ยนสภาพ” จากเซลล์ปกติเป็นเซลล์ผิดรูปเพื่อทนกรดมากขึ้น ซึ่งเป็นสัญญาณชัดเจนว่าหลอดอาหารกำลังเสี่ยงต่อการกลายเป็นมะเร็ง ผู้ป่วยจำนวนมากไม่รู้ตัวเพราะตอนแรกอาการจะเหมือนกรดไหลย้อนทั่วไป แต่โอกาสเสี่ยงมะเร็งสูงขึ้นหลายเท่าถ้าปล่อยไว้นานครับ

3) หลอดอาหารตีบ กลืนลำบาก ชีวิตประจำวันแย่ลงเรื่อย ๆ

แผลและการอักเสบจากกรดเรื้อรังจะทำให้เกิดพังผืดในหลอดอาหาร พอพังผืดมากขึ้น ช่องหลอดอาหารจะค่อย ๆ แคบลงจนกลืนลำบาก โดยเฉพาะอาหารแข็งหรือชิ้นใหญ่ บางรายกลืนแล้วเจ็บเหมือนมีอะไรทิ่มอยู่ในอก อันตรายคือถ้าไม่รักษา จะบวมมากจนของกินติดคอได้ง่าย เสี่ยงสำลักและขาดสารอาหารเพราะกินได้น้อยลงทุกวันครับ

4) เสี่ยงสำลักตอนหลับ—เข้าปอดจนเกิดปอดอักเสบ

กรดและอาหารที่ไหลย้อนขึ้นมาสามารถไหลเข้าสู่หลอดลมเวลานอนราบ โดยเฉพาะคนที่นอนทันทีหลังอาหาร หรือคนอ้วนที่มีแรงดันในท้องสูง การสำลักเข้าปอดแม้ปริมาณน้อย ๆ แต่ซ้ำทุกคืน จะทำให้ปอดอักเสบเรื้อรัง ไอแห้งตอนกลางคืน หรือเจ็บหน้าอกลึก ๆ บางคนสำลักหนักจนหายใจหอบ ต้องเข้าโรงพยาบาล ข้อนี้หลายคนมองข้าม ทั้งที่เป็นภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายมากครับ

5) การอักเสบเรื้อรังสะสม เพิ่มความเสี่ยงมะเร็งหลอดอาหารในระยะยาว

สิ่งที่น่ากลัวที่สุดไม่ใช่แค่แสบคอบ่อย แต่เป็น “การอักเสบแบบไม่หยุดพัก” ที่เกิดขึ้นทุกวันเป็นปี ๆ การเปลี่ยนแปลงของเซลล์สะสมจนกลายเป็นเซลล์ผิดปกติและพัฒนาเป็นมะเร็งหลอดอาหารได้ แม้อัตราไม่สูงในคนทั่วไป แต่จะเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนในคนที่มีกรดไหลย้อนเกิน 5–10 ปี สูบบุหรี่ อ้วน ดื่มแอลกอฮอล์ หรือกินของทอดน้ำมันซ้ำเป็นประจำครับ

อย่าปล่อยกรดไหลย้อนเรื้อรังให้ลุกลาม

กรดไหลย้อนถ้ารีบแก้จะดีขึ้นภายในไม่กี่สัปดาห์ แต่ถ้าปล่อยเรื้อรังจะทำให้เสี่ยงมะเร็งโดยไม่รู้ตัว วิธีป้องกันเริ่มได้ง่ายมากครับ เช่น

• ลดของทอด–มัน–เผ็ดจัด

• กินผัก–ผลไม้เพิ่มให้ถึงทุกวัน

• งดนอนทันทีหลังอาหาร 2–3 ชั่วโมง

• เดินย่อยหลังมื้อ 10–15 นาที

• ลดน้ำหนักถ้าท้องดันกระบังลม

• เลี่ยงชา–กาแฟ–แอลกอฮอล์ถ้ากระตุ้นอาการ

• เติมจุลินทรีย์ดี – สายพันธุ์ที่ช่วยลดกรดและปรับสมดุลลำไส้

กรดไหลย้อนเรื้อรังไม่ได้จบแค่ความแสบร้อน แต่มันทำให้เยื่อบุหลอดอาหารอักเสบสะสมและเสี่ยง “มะเร็งหลอดอาหาร” ในอนาคตแบบไม่รู้ตัว แต่คุณลดความเสี่ยงได้ด้วยการปรับพฤติกรรมง่าย ๆ ทุกวัน ตั้งแต่เพิ่มโปรไบโอติก กินผักผลไม้ให้พอ และเดินหลังอาหาร ไม่ต้องหักโหม แต่ต้องทำสม่ำเสมอ แล้วหลอดอาหารจะปลอดภัยขึ้นมากครับ